Tuberculose bij kinderen: Herkenning en behandeling

Tuberculose (van het Latijnse tuberculum = kleine tumor) is per definitie een wereldwijde bacteriële infectieziekte. De ziekteverwekkers verspreiden zich meestal via druppels die worden opgehoest in de lucht die we inademen. Tuberculose voert wereldwijd de …

Tuberculose bij kinderen: Herkenning en behandeling

Tuberkulose bei Kindern behandeln
  1. Tijdschrift
  2. »
  3. Gezondheid
  4. »
  5. Kinderziekten
  6. »
  7. Tuberculose bij kinderen: Herkenning en behandeling
  • Tuberculose (van het Latijnse tuberculum = kleine tumor) is per definitie een wereldwijde bacteriële infectieziekte.
  • De ziekteverwekkers verspreiden zich meestal via druppels die worden opgehoest in de lucht die we inademen.
  • Tuberculose voert wereldwijd de statistieken van dodelijke infectieziekten aan. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) stierven in 2015 in totaal 1,4 miljoen mensen aan tbc.

1. vaccinatie tegen tuberculose bij baby’s is mogelijk, maar wordt in Duitsland niet meer toegepast.

Tuberculose Internationaal

Ongeveer een derde van de wereldbevolking is besmet met de tuberculosebacterie. Maar slechts een klein deel van de infecties leidt tot een uitbraak van de ziekte en de bijbehorende symptomen. Volgens een WHO-rapport waren er in 2015 wereldwijd 10,4 miljoen nieuwe infecties en ongeveer 1,8 miljoen sterfgevallen. De aantallen zijn sinds 1990 licht gedaald.

TBC wordt bijkinderen en volwassenen veroorzaakt door verschillende soorten mycobacteriën. Tuberculose treft meestal de longen. Bij immunodeficiëntie kunnen ook andere organen worden aangetast.

Tekenen van tuberculose-infectie bij kinderen en baby’s zijn koorts, hoesten, nachtelijk zweten, uitputting, gewichtsverlies (waar de oude naam consumptie vandaan komt) en, in een laat stadium, bloederig sputum bij hoesten.

Baby’s en kinderen, maar ook mensen met immuundeficiënties in het algemeen, behoren tot de risicogroepen voor tuberculose. Met de juiste medische behandeling en verzorging is tuberculose meestal goed te genezen.

Een vorm van profylaxe tegen tuberculose is vaccinatie. Deze vaccinatie tegen kindertuberculose wordt uitgevoerd met verzwakte stammen van mycobacteriën. In zeldzame gevallen kan dit leiden tot een vaccinatielitteken. Sinds 1998 beveelt het Permanent Comité voor Vaccinatie vaccinatie in Duitsland niet meer aan, omdat het besmettingsrisico in dit land zeer laag is.

Bovendien biedt vaccinatie tegen kindertuberculose geen betrouwbare bescherming. In risicogebieden waar veel kinderen met tuberculose besmet zijn, profiteren gevaccineerde kinderen van een minder ernstig verloop van de ziekte. Vaccinatie is een aanbeveling van de WHO in landen met een hoog besmettingsrisico.

De genezing van een TB-infectie wordt bereikt door vijf verschillende antibiotica. Eerst worden vier medicijnen voorgeschreven voor twee maanden en daarna nog eens twee voor vier maanden. De gehele behandeling van TB duurt gewoonlijk zes maanden. De gebruikte antibiotica zijn:

  • Isoniazid
  • Rifampicine
  • Pyrazinamide
  • Ethambutol
  • Streptomycine

Hier vindt u meer informatie over de behandeling van tuberculose met antibiotica.

2. tuberculose bij kinderen of baby’s is zeer onwaarschijnlijk in Duitsland.

lungen ansicht bei tbc
De longen kunnen zwaar worden aangetast door de “knobbels” van tuberculose.

Volgens de WHO is het besmettingspercentage in Europa minder dan 0,1 procent voor ziekte bij een groot deel van de bevolking. Volgens het Permanent Comité voor Vaccinatie was het nieuwe besmettingspercentage van tuberculose in Duitsland in 2013 slechts 0,0053 procent. Een daadwerkelijke besmetting met tbc bij een baby of kind is dus zeer onwaarschijnlijk.

Als een baby of kindechter, tegen alle waarschijnlijkheid in, toch met tbc wordt besmet, breekt de ziekte in slechts 10 procent van de gevallen daadwerkelijk uit en vertoont ze symptomen.

Elke patiënt die ziek wordt van tuberculose en daarvoor behandeld moet worden, wordt gemeld bij het regionale gezondheidsbureau. Daar worden de persoonlijke gegevens opgeslagen en geregistreerd. Zo wordt het gevaar van verspreiding van de ziekte tijdig onderkend en geminimaliseerd.

3 Er zijn drie manieren waarop tuberculose een kind kan besmetten

TBC komt het meest voor in gevangenissen en opvangcentra voor vluchtelingen. Medisch personeel is daar bijzonder alert op tbc. Ziekenhuizen of zelfs kleuterscholen vormen geen risicogebied.

De meeste infecties ontstaan via de luchtwegen, wanneer besmettelijke druppeltjes met de adem de longen binnendringen. Patiënten met “open” tuberculose hoesten of niezen de bacteriën uit. Van “open” tuberculose is sprake wanneer de infectiehaarden in de longen open zijn naar de bronchiën.

Het volgende type infectie vindt plaats via het spijsverteringskanaal. Dit is meestal het geval wanneer de bacterie Mycobacterium bovis het lichaam van mensen binnenkomt via de rauwe melk van besmette koeien.

De laatste manier waarop een TB-infectie kan optreden is via de huid. In dit geval volstaat een lichte verwonding van de huid waardoor de ziekteverwekker het lichaam kan binnendringen.

Tuberculose is echter minder besmettelijk dan de veel vaker voorkomende griep. Als er contact is geweest met besmette personen, hangt de eigen besmetting af van de volgende factoren:

  • Hoeveel bacteriën het organisme zijn binnengedrongen
  • Hoe sterk het eigen immuunsysteem is

De incubatietijd van een tuberculose-infectie varieert van enkele weken tot enkele maanden.

4. een tuberculose-infectie kent verschillende stadia, die gepaard gaan met verschillende symptomen

nach dem husten ist blut zu sehen
Zodra het stadium van “open” tuberculose is bereikt, kan er sprake zijn van bloederig sputum.

Het soort tekenen van infectie varieert sterk, afhankelijk van het stadium van de ziekte dat de patiënt heeft. Er wordt onderscheid gemaakt tussen:

  • Latente tuberculose: Hier hebben patiënten meestal geen symptomen omdat het lichaam er vaak in slaagt de bacterie te bestrijden. Hierdoor kunnen er geen symptomen zijn.
  • Gesloten tuberculose: Als de patiënt een sterke afweer heeft, vormt het immuunsysteem een soort schil rond de besmette gebieden. Dit resulteert in de vorming van nodulaire structuren, ook wel granulomen (knobbels) genoemd. De bacteriën zijn nog steeds actief, maar kunnen geen schade meer aanrichten aan het lichaam. Uiteindelijk blijven deze tuberkels littekens vormen en zijn ze vele jaren later nog te zien op eventuele röntgenfoto’s.
  • Primaire tuberculose: In ongeveer tien procent van de gevallen slaagt het immuunsysteem er niet in de ziekteverwekkers in de tuberkel in te kapselen. Dit leidt tot de vorming van ontstekingshaarden in de longen en ook in de lymfeklieren, die daardoor opzwellen. Dit hele proces verloopt echter slechts langzaam. Hier kunnen de typische TB-symptomen optreden.
  • Open tuberculose: Wanneer de tbc-infectie zich steeds verder in het lichaam verspreidt, ontstaan er holtes in het longweefsel, ook wel cavernes genoemd. Deze zijn gevuld met dode longcellen en actieve tbc-bacteriën. Als deze holtes nu doorbreken naar de bronchiën, ontstaat open tuberculose, die in ieder geval de typische symptomen vertoont. Bij het hoesten kan ook bloed worden gezien, wat betekent dat het nu zeer besmettelijk is.
  • Postprimaire tuberculose: De ziekteverwekker kan zeer lang in het lichaam aanwezig zijn zonder symptomen te vertonen. De eerste uitbraak of een nieuwe uitbraak is zelfs vele jaren na de eerste besmetting mogelijk. In ongeveer 80 procent van de gevallen worden de longen aangetast. In sommige gevallen worden de ziekteverwekkers via de bloedbaan verspreid en ontstaan daar kleine ontstekingen. Meestal worden het borstvlies, de botten en de gewrichten aangetast. Maar ook de huid, de geslachtsorganen of het spijsverteringskanaal kunnen worden aangetast.

5. er zijn zes methoden om op tuberculose te testen

  1. Er zijn speciale testprocedures voor de diagnose van een tuberculose-infectie. De tuberculinehuidtest moet hier worden genoemd omdat deze niet bijzonder betrouwbaar is. Hij levert geen hard bewijs voor of tegen een tuberculose-infectie.
  2. De IGRA-methode (interferoma gamma release assay) , waarbij het bloed van de getroffen persoon wordt onderzocht, wordt beschouwd als een veel betrouwbaardere tuberculosetest. Deze wordt vaak uitgevoerd in combinatie met de huidtest. Als beide tests negatief zijn, is een besmetting uiterst onwaarschijnlijk.
  3. Een directe opsporing van ziekteverwekkers, nadat op de röntgenfoto afwijkingen zijn gezien, is mogelijk via een onderzoek van diverse lichaamsvloeistoffen, zoals: Sputum, maagsap, urine, hersenvocht of menstruatiebloed. In sommige situaties worden weefselmonsters genomen van de longen of lymfeklieren.
  4. Een röntgenfotokan eventuele ontstekingshaarden aantonen. Bij primaire tuberculose kunnen ronde schaduwen worden gezien. Bij een vermoeden van tuberculose wordt na drie maanden een tweede röntgenfoto gemaakt om het verloop te beoordelen en met zekerheid vast te stellen of er sprake is van een infectie.
  5. Computertomografie wordt gebruikt wanneer de arts weinig of niets kan zien op een röntgenfoto. Het kan worden gebruikt om infectiehaarden op te sporen die bijvoorbeeld door het sleutelbeen worden verborgen. Als er ontsteking is in andere delen van het lichaam, is een CT-scan nuttig voor de arts.
  6. Een nauwkeurig bloedonderzoek is ook een manier om een infectie op te sporen. Hierbij wordt gelet op de CRP- en witte bloedcelwaarden.

Gerelateerde berichten