In wezen verschillen de scholen niet veel van het klassieke concept. Wel wordt er veel meer initiatief gevraagd en worden ouders meer betrokken bij de lessen en gezamenlijke evenementen.
De twee belangrijkste kenmerken van de alternatieve schoolvorm zijn de afwezigheid van rangen en het onderwijs tussen de klassen.
Het pedagogisch concept biedt kinderen kansen, maar brengt ook risico’s met zich mee. Aan de positieve kant leren leerlingen zelfstandig te handelen. Negatief is echter dat de school niet voor elk kind geschikt is.
Het idee van de Jenaplanschool bestaat al sinds 1927. Het concept is echter nog niet wijdverbreid in Duitsland – in tegenstelling tot andere alternatieve schoolvormen.
Toch zijn er in Duitsland ongeveer 40 scholen die de pedagogie van Peter Petersen volgen.
[button]Verder lezen over Jenaplanonderwijs[/button]
Inhoudsopgave
1. de Jenaplanschool – een plek om met plezier te leren
Het Jenaplanonderwijs richt zich erop dat leerlingen niet alleen leren voor school, maar ook voor het leven. Ze moeten zoveel mogelijk ervaringen opdoen waar ze ook buiten de klas iets aan hebben.
Gemeenschappelijke vieringen, individuele gesprekken en een harmonieus samenzijn zijn daarom belangrijke aspecten in elke Jenaplanschool.
Bij de vieringen zijn zowel leerkrachten, leerlingen als ouders welkom om met elkaar van gedachten te wisselen.
Vanwege de gewenste harmonie zijn de klaslokalen vaak heel anders dan die van een reguliere school. Hier krijgen kinderen de kans zich te uiten en te leren in een prettige sfeer.
Het concept richt zich zowel op de ontwikkeling van zelfstandigheid als op samenwerking. Hierbij worden niet alleen de leerlingen, maar vooral ook de ouders gestimuleerd om een actieve rol te spelen.
Tip: Jenaplanscholen zijn door de staat erkend, dus er is meestal geen schoolgeld. Toch ontvangen de scholen graag subsidie, omdat het concept meer werk met zich meebrengt.
2. Lesgeven in een Jenaplanschool – een interessante mix
Jenaplanscholen in Nederland:
In het kleine buurland van Duitsland zijn er aanzienlijk meer scholen die het Jenaplanconcept volgen dan in Duitsland. Een lijst van alle Duitse scholen die de Jenaplanpedagogie volgen, vindt u hier.
In tegenstelling tot reguliere scholen, die meestal uitgaan van starre klassenstructuren, kennen Jenaplanscholen verschillende klassengroepen.
Enerzijds krijgen kinderen alleen les in hun leeftijdsgroep, maar anderzijds krijgen zij ook les in kerngroepen, waarin drie leerjaren samen les krijgen.
Het doel van dit interleeftijdsonderwijs is dat kinderen van verschillende leeftijden elkaar kunnen helpen.
Zij moeten ervaren hoe het is om afhankelijk te zijn van hulp of om zelf andere leerlingen te kunnen helpen.
Elke leerling in de Jenaplanschool wordt ook geleid door een weekrooster. Dit is echter geen duidelijk rooster. Het gaat eerder om het doorwerken van bepaalde leerdoelen binnen een week.
Hoewel dit in theorie aanzienlijk anders klinkt dan lesgeven op een gewone school, is de basispedagogiek meestal maar weinig anders.
Als echter blijkt dat een kind op een bepaald gebied een achterstand heeft, is deelname aan een bepaald vak verplicht.
Dit zorgt ervoor dat de leerlingen hun vrijheden niet overmatig mogen gebruiken en slechts een beperkte keuze hebben om aan een bepaald project deel te nemen.
De enigszins andere aanpak blijkt vooral uit het feit dat er geen cijfers worden toegekend. In plaats van cijfers krijgen alle leerlingen aan het eind van het jaar een individuele evaluatie.
Zo’n evaluatie maakt het mogelijk de sterke en zwakke punten van individuele kinderen op een rijtje te zetten zonder dat men de oppervlakte hoeft af te schuimen.
U kunt de verschillen tussen de Jenaplanschool en de gewone school zien in deze YouTube-video:
3. voor- en nadelen van lesgeven op de Jenaplanschool op een rij
Het door Peter Petersen ontwikkelde concept is grotendeels positief ontvangen, maar er is ook kritiek op gekomen.
Die willen wij u natuurlijk niet onthouden, daarom vindt u in de volgende lijst de belangrijkste voor- en nadelen van de Jenaplanschool:
- Kinderen profiteren van de ervaringen van oudere leerlingen.
- Alle leerlingen hebben de mogelijkheid om hun kennis door te geven aan jongere kinderen.
- Wekelijkse werkplannen moedigen individueel initiatief aan.
- Zelf ingerichte klaslokalen maken leren in een harmonieuze sfeer mogelijk.
- Gemeenschappelijke vieringen bevorderen het gemeenschapsgevoel.
- Het leren zelf moet leuk zijn en mag niet worden beïnvloed door het toekennen van cijfers.
- Het is niet duidelijk of onderwijs in jaargroepen nuttig is, aangezien dit slechts gedeeltelijk plaatsvindt (onduidelijk concept).
- Het ontbreken van schoolcijfers maakt de overgang naar andere scholen moeilijk en kan de prestatiebereidheid verzwakken (gebrek aan ambitie).
- De gezamenlijke lessen spreken niet ieder kind aan; vooral verlegen kinderen hebben soms last van het vele groepswerk.
- Frequente feesten en gezamenlijke evenementen laten kinderen weinig ruimte voor eigen hobby’s buiten de Jenaplanschool.
- Ouders zijn sterk betrokken bij schoolactiviteiten (er moet veel tijd worden opgeofferd).
- De Jenaplanscholen zijn afhankelijk van subsidies, waardoor de kosten hoger zijn dan op een reguliere school. Een deel van de scholen functioneert ook als openbare school. In deze instellingen moeten de ouders schoolgeld betalen.
4. verdere literatuur over het Jenaplanonderwijs
No products found.
No products found.
No products found.