Het opvoeden van kinderen is niet altijd gemakkelijk voor zowel ouders als opvoeders. Er zijn verschillende opvoedingsstijlen en -concepten, gebaseerd op verschillende normen en waarden.

Maria Montessori creëerde een alternatief opvoedingsconcept waarin het kind en de individualiteit centraal staan.

In dit artikel willen wij u uitleggen wat de gevoelige periodes volgens Maria Montessori inhouden. We geven u een overzicht van de verschillende periodes en laten u voorbeelden zien van hoe ouders en opvoeders het beste met de afzonderlijke fasen kunnen omgaan.
[button]Verder lezen over het onderwerp[/button]

1. kinderen staan bijzonder open voor bepaalde ervaringen tijdens gevoelige fasen

Maria Montessori was een Italiaanse arts, hervormingspedagoge en filosofe die aanvankelijk pleitte voor speciaal onderwijs aan geestelijk zwakke kinderen. Een belangrijk uitgangspunt van het Montessori-onderwijs is: Help mij het zelf te doen.

In de loop van haar werk onderkende de hervormingspedagoge het fenomeen van de gevoelige fasen. Deze term wordt nu veel gebruikt door pedagogen in de ontwikkelingspsychologie.

Volgens de definitie zijn het perioden waarin het kind een bijzondere ontvankelijkheid heeft, een bijzondere bereidheid tot het verwerven van bepaalde vaardigheden. Oorspronkelijk komt deze term uit de biologie.

Zodra de gevoelige periodes voorbij zijn, zakt ook de ontvankelijkheid weg. Zodra de vaardigheden zijn aangeleerd, neemt het enthousiasme af en ontstaat er vanzelf een nieuwe ontvankelijkheid.

Hoewel individuele kinderen verschillen in hun ontwikkeling, volgt de opeenvolging van fasen een innerlijke regelmaat. Als een periode wordt gemist, is het zeer moeilijk om de overeenkomstige vaardigheden daarna te leren.

Wat wordt bedoeld met de gevoelige fasen is ook weer te zien in deze video:

2. de gevoelige fasen volgens Montessori – dit is hoe de verschillende periodes verschillen

Bij de ontwikkeling van een kind gaat het er vooral om steeds zelfstandiger te worden en de eigen persoonlijkheid volledig te kunnen ontplooien.

Vooral in de babytijd worden de indrukken uit de omgeving en de hele omgeving als een spons opgenomen. Dat kinderen gedurende een vaste periode meer belangstelling krijgen voor bepaalde dingen, komt volgens het Montessori-onderwijs door het bestaan van de afzonderlijke fasen.

Hieronder geven wij u een overzicht van de respectieve gevoelige fasen:

1e fase: orde, beweging, taal (0 tot 3 jaar)

• Fase van de “absorberende geest
• eerste oriëntatie in het leven
• Kinderen leren zelfstandig te bewegen in de ruimte
• proberen voorwerpen uit de omgeving correct in te delen
• trainen van hand-oog coördinatie, evenwicht en fijne en grove motoriek
• in deze periode kan gemakkelijk en spelenderwijs een taal worden geleerd
• Terugkerende rituelen, vaste reeksen en regels zorgen voor veiligheid en stabiliteit.
• eerste belangrijke wiskundige basiservaringen

2e fase: bewustwording en perfectie (3 tot 6 jaar)

• De opgedane ervaringen worden gesorteerd
• verworven vaardigheden worden verfijnd en uitgebreid
• woordenschat breidt uit
• De belangstelling voor schrijven, lezen en tellen ontwikkelt zich
• Natuurlijke relaties komen op de voorgrond
• Waarom-vragen worden gesteld
• Kinderen zoeken contacten buiten het eigen gezin

Fase 3: Moreel besef en abstract denken (6 tot 12 jaar)

• Stabiele fase waarin geen grote veranderingen op komst zijn
• Vriendschappen en hobby’s nemen steeds meer plaats in
• Gevoel voor rechtvaardigheid is in deze tijd bijzonder uitgesproken
• Er wordt onderscheid gemaakt tussen “goed en kwaad” in de gemeenschap.
• Kinderen willen onderzoeken en verbanden doorzien

Fase 4: Wetenschap, samenleving en politiek (12 tot 18 jaar)

• Tijd van beroering en heroriëntatie
• Jongeren moeten hun plaats in de wereld vinden
• Eerdere opvattingen worden in twijfel getrokken of opnieuw geëvalueerd
• Vrienden vormen het middelpunt van het leven
• Jongeren worden verscheurd tussen het verlangen naar veiligheid en het verlangen naar onafhankelijkheid.

Opvoeders en ouders moeten deze fasen optimaal benutten.

Om een kind precies te geven wat het nodig heeft, moeten ouders en opvoeders het kind goed observeren. In elke gevoelige fase is het doel het kind te versterken en zijn ontwikkeling actief te ondersteunen.

In de eerste gevoelige fase moeten ouders en opvoeders ervoor zorgen dat een kind de kans krijgt om zich vrij te ontwikkelen qua bewegingen. Daarnaast moeten voorwerpen worden verstrekt die de grove en fijne motoriek van een kind trainen. In deze periode is het belangrijker dan ooit om vaste dagelijkse routines, structuren en regels in te voeren waarop een kind zich kan oriënteren. Liedjes, verhalen en gesprekken dienen om de woordenschat uit te breiden.

Omdat kinderen in de tweede fase de verbanden in de wereld willen begrijpen, moet u zoveel mogelijk materialen aanbieden die relevante inzichten verschaffen. Met geschikt leermateriaal kunt u ook de basis leggen voor het latere lezen, schrijven en rekenen. Geef kinderen ook de kans om zelf iets te doen en nieuwe sociale relaties op te bouwen.

Tussen 6 en 12 jaar beseffen kinderen dat ze deel uitmaken van het universum, dus als ouder moet u er een punt van maken uw kind verantwoordelijkheid bij te brengen. Geef uw kind een gevoel van veiligheid, maar moedig ook de vrijheid aan om zelfstandig kennis te verwerven. Op school komt interdisciplinair leren naar voren.

In de vierde fase zijn kinderen adolescenten geworden die worstelen met veranderingen en zichzelf opnieuw ontdekken. Als ouder moet u uw kind in deze periode steunen, maar ook bereid zijn het los te laten. In het schoolprogramma kunnen vakken als wiskunde, talen of wetenschap bijdragen tot de vorming van een identiteit.

4. verdere literatuur over het onderwerp

No products found.