In de pedagogie zijn de verschillende leer- en opvoedingsgebieden voor kinderen op jonge leeftijd welbekend. Veel kinderdagverblijven stellen onderwijsplannen op volgens welke de kinderen actief moeten worden gestimuleerd in verschillende vaardigheden .

Een indeling van het kinderdagverblijf volgens de speciale onderwijsgebieden kan ondersteunend werken. Dit geeft de kinderen de mogelijkheid om in een optimaal uitgeruste omgeving zonder veel afleiding hun onderwijsdoelen te bereiken. In deze handleiding leert u waar u zich op moet richten bij de inrichting van de afzonderlijke onderwijsruimten en hoe het kinderdagverblijf een plek kan worden waar kinderen zich optimaal kunnen ontwikkelen en ontplooien.

1. wat is het doel van de indeling in leergebieden?

Net als de leerzones zelf, zorgt ook de ruimtelijke indeling binnen het kinderdagverblijf voor een optimale ondersteuning van de kinderen. Als er echter veel kinderen in een groep zijn, kan er snel een hoog geluidsniveau ontstaan, dat niet alleen voor de volwassenen vermoeiend kan worden. Ook voor de kleintjes zelf is lawaai de sterkste stressfactor voor hun gezondheid en maakt het vaak concentratie of ontspanning onmogelijk.

Een indeling in leergebieden kan helpen om terugtrekplaatsen te creëren voor rustigere oefeningen waar de aandacht van de kinderen volledig op deze taken is gericht. Een dergelijke indeling van de ruimte zorgt ervoor dat de kinderen niet worden afgeleid of gestoord door het volume, maar ook niet door voorwerpen en andere dingen in de omgeving. Het doel is ruimte te geven aan de uitvoering van de pedagogische concepten door specifieke leergebieden te creëren en de ontwikkeling en leersuccessen van de kinderen zo goed mogelijk te bevorderen.

De optimale ruimte van een kinderdagverblijf hangt ook af van een gezond binnenklimaat en een goede akoestiek van de ruimte. De voorwaarden voor het perfecte kinderdagverblijf beginnen daarom al bij het bouwconcept, dat gericht is op een behoeftegerichte bouwwijze.

Kinderopvang speelt een belangrijke rol in de verdere ontwikkeling van ieder mens. In geen enkele andere levensfase leren de kleintjes zoveel als in deze jonge jaren en daarom is het des te belangrijker hun leeromgeving optimaal op hen en hun behoeften af te stemmen.

2. deze 4 leergebieden en de instelling ervan moeten gericht zijn op

De volgende vraag is welke pedagogische leergebieden er zijn en waar bij de inrichting ervan in het kinderdagverblijf rekening mee moet worden gehouden. In de volgende tabel vindt u een overzicht van belangrijke pedagogische leergebieden waar een passende inrichting een positief effect kan hebben op de ontwikkeling en het leersucces van de kinderen.

Pedagogisch gebied	Doelen	Ontwerptips
Beweging en gezondheid	Waarneming van fysieke ontwikkeling en onderzoek van gezondheid, bevordering van fysieke handigheid en motoriek	Creëer bewegingszones voor sportieve spelvormen Materiaal aanbieden voor beweging buiten en binnen Scheiden van rustzones
Cognitieve vaardigheden	Verwerving van kennis en plezier in het leren, bevordering van concentratie	Afzonderen van lawaaierige zones, in het beste geval isoleren Zo weinig mogelijk afleidende materialen aanbieden.
Muzikaal-esthetische opvoeding	Esthetische waarneming verruimen en de verwerking van sensaties bevorderen.	Zone voor handvaardigheid en schilderen, waar het soms mis kan gaan Zone voor muziek maken en dansen, gescheiden van rustige zones
Natuur en milieu	Kennismaking met de kenmerken van natuurlijke vormen en de natuur als habitat voor dieren en planten.	Groene buitenruimtes, bijvoorbeeld met fruitbomen of groentetuinen. Eventueel kleine dieren houden op een aan de soort aangepaste manier

Naast de hier genoemde gebieden zijn er andere gebieden waarvoor niet noodzakelijkerwijs een specifieke voorziening nodig is. Op het gebied van wiskundig basisbegrip is het ook belangrijk dat de kinderen zich kunnen concentreren op oefeningen met getallen en niet gemakkelijk worden afgeleid, zodat ook hier een rustigere zone geschikt is, waarin bijvoorbeeld spelletjes worden gedaan die het begrip van getallen bevorderen.

Het gebied van emotionele en sociale vaardigheden kan het best worden bevorderd in interactie met de opvoeders en met andere kinderen. De inrichting van de ruimte speelt een minder belangrijke rol, want interactie kan in elke leerruimte plaatsvinden. Belangrijker is dat zowel positieve als negatieve gevoelens van de kinderen serieus worden genomen, conflicten worden opgelost en empathisch gedrag wordt aangemoedigd om de ontwikkeling van een positief lichaam en zelfvertrouwen en het opbouwen van betrouwbare banden te ondersteunen.

Het onderwijsgebied taal en communicatie is vergelijkbaar: Om het taalbegrip van de kinderen en hun spreekvaardigheid te verbeteren, is communicatieve interactie tussen kinderen onderling en tussen kinderen en opvoeders essentieel, die ook in elke zone van het kinderdagverblijf kan plaatsvinden. Dit kan bijvoorbeeld worden ondersteund door lees- en vertelkringen, maar ook door liedjes en rijmpjes die de woordenschat van de kinderen vergroten.

In principe moeten alle zones op het respectieve doel worden gericht en dienovereenkomstig worden ingericht om afleiding en onderbrekingen te voorkomen en een ruimte te creëren waarin de kinderen zich op hun gemak voelen, graag leren en hun nieuwsgierigheid kunnen bevredigen.

3 Verdere tips en planningshulpmiddelen voor het ontwerpen van ruimtes

In het algemeen is het natuurlijk belangrijk om te proberen de ruimtes door de ogen van de kinderen te zien en te begrijpen of de betreffende ruimte uitstraalt wat de bedoeling was.

Tip: Om echt een gevoel te krijgen voor de blik van kinderen, kan het helpen om je heel klein te maken, bijvoorbeeld door op je hurken te gaan zitten en de kamer van daaruit te bekijken. Zorg ervoor dat alles goed te zien is en dat kinderen ook zelf bij spelletjes of andere (niet-gevaarlijke) gebruiksvoorwerpen kunnen.

Door gebruik te maken van licht, kleuren, stoffen of passende decoratie kunt u de ruimtes zo inrichten dat zij de leerervaring specifiek ondersteunen en tegelijkertijd een aangename sfeer voor het kind creëren. De voor de onderwijsruimte benodigde materialen moeten op een aantrekkelijke manier worden gepresenteerd, zodat kinderen er zelfstandig en uit eigen nieuwsgierigheid mee om willen gaan.

Baken de verschillende onderwijsgebieden duidelijk af en probeer het aanbod van speelgoed en materialen te beperken tot het essentiële, zodat de kinderen niet overprikkeld raken. Het is ook zinvol om de verschillende gebieden toe te wijzen aan opvoeders, wat niet betekent dat er voortdurend toezicht moet zijn op elk leergebied, maar dat de kinderen voor elk gebied een contactpersoon hebben en de betreffende opvoeder zorgt voor de orde en materialen van het gebied.

Tenslotte moet nog worden gezegd dat de essentiële onderwijsactiviteit van kinderen het spelen is. Bijgevolg moeten ook de taken om de pedagogische doelstellingen te bereiken hierop worden afgestemd en moeten ook de inrichting en het ontwerp van de ruimte van het kinderdagverblijf hierop worden afgestemd.