In principe gaat ontdekkend leren terug tot de Griekse oudheid. De moderne definitie ontstond echter in de jaren 1960.
De methode is bijzonder geschikt om logische verbanden te illustreren. U kunt hier zien hoe dit eruit zou kunnen zien.
Zoals bijna elk onderwijsconcept heeft het niet alleen positieve kanten. Toch helpt de aanpak in de klas kinderen om een veel dieper begrip van bepaalde contexten te ontwikkelen.
Ontdekkend leren is een onderwijsmethode waarbij kinderen zo zelfstandig mogelijk leren.
In tegenstelling tot het klassieke onderwijs helpt ontdekkend leren op de kleuterschool of basisschool kinderen om kennis te koppelen aan hun eigen ervaringen.
In ons artikel presenteren wij voorbeelden van hoe exploratief leren zou kunnen werken en laten wij zien in hoeverre jonge kinderen en leerlingen van de methode kunnen profiteren.
[button]Meer lezen over het onderwerp[/button]
Inhoudsopgave
1. ontdekkend leren – een reeds lang bestaande methode
Het gebied van ontdekkend leren kreeg grote bekendheid door de Amerikaanse psycholoog Jerome Bruner. Begin jaren zestig had hij een belangrijke invloed op de richting van het onderwijs.
Hoewel opvoeders daarna veel meer nadruk legden op zelfontdekkend leren, is de methodologie geenszins nieuw. Reeds in de Griekse oudheid werd melding gemaakt van ontdekkend of exploratief leren.
Het doel is altijd te leren hoe te leren. Daarom moeten kinderen eerst zelf verschijnselen ontdekken alvorens samen te bespreken in hoeverre iets verklaard kan worden.
Tip: Ontdekkend leren is bijzonder geschikt voor het onderwijs in wetenschap of wiskunde.
2. actief de wereld verkennen
Bijna alle kinderen op de kleuterschool of de lagere school zijn van nature nieuwsgierig en bereid om alles in vraag te stellen en zoveel mogelijk dingen uit te zoeken. Dit is klassiek merkbaar in de “waarom”-vragen. Elke beantwoorde vraag wordt aangevuld met nog een “Waarom?” en maakt menig ouder al snel gek.
De aanpak hierachter is echter vooral belangrijk omdat kinderen graag meer willen leren. Ze willen zoveel mogelijk weten en hoe het een met het ander samenhangt.
Ontdekkend leren gebruikt deze van nature gegeven nieuwsgierigheid om de wereld stap voor stap uit te leggen en wat begrijpelijker te maken.
Door bewust geconstrueerde situaties ontwikkelt elk lerend kind een verlangen om antwoorden te vinden op vragen die vanzelf opkomen.
Het grote voordeel van ontdekkend leren ligt vooral in het feit dat kinderen de dingen zelf ontdekken. Als hun daarentegen iets op een algemene manier wordt gegeven, is het veel moeilijker voor hen om het te onthouden, wat niet gebaseerd is op hun eigen ervaringen.
Zelfs als leerkrachten op school of opvoeders in de kleuterschool kinderen actief begeleiden bij bepaalde opdrachten, ligt de eigenlijke ontdekking nog steeds bij de kinderen.
Het is echter bijzonder belangrijk dat leerkrachten en opvoeders zo weinig mogelijk begeleiding geven. Als er direct uitleg wordt gegeven, komt dit niet meer overeen met de aanpak van ontdekkend leren en worden de kinderen vervolgens niet gedwongen om zelf na te denken over de oplossing van het probleem.
Let op: Hoewel de methode van ontdekkend leren zeer goede resultaten kan opleveren, is een groot probleem dat het proces zeer tijdrovend is.
Daarom kan ontdekkend leren niet permanent worden gebruikt, maar alleen als aanvulling.
3. ontdekkend leren in de praktijk
Het experiment met de kaars:
Hoe ontdekkend leren in natuurkundelessen zou kunnen werken, zie je in dit uitgewerkte voorbeeld.
Hoewel het theoretisch heel begrijpelijk is hoe ontdekkend leren zou kunnen plaatsvinden, rijst logischerwijs de vraag hoe dit in de kleuterschool of de lagere school kan worden opgenomen.
Vooral op het gebied van de wiskunde zijn er talrijke voorbeelden om kinderen getallen, hoeveelheden en relaties te leren.
Leg voor jonge kinderen bijvoorbeeld knikkers van verschillende grootte op een stapel en geef de kinderen drie bakken om te vullen.
Leg ze verschillende opdrachten op. Aan de ene kant kunt u proberen zoveel mogelijk knikkers in één bakje te doen. Anderzijds moeten alle knikkers een plaats krijgen. Kunnen er ruimtes gebruikt worden?
De kinderen moeten hun eigen oplossingsstrategie ontwikkelen.
Als de kinderen al wat ouder zijn, probeer dan snelheden te schatten. Hoe kom je erachter of een fietser, een auto of een trein sneller is?
Een voorbeeld waarin de drie fasen van ontdekkend leren (confrontatie, verkenning en presentatie) kort worden uitgelegd, is te zien in deze YouTube-video:
4. voor- en nadelen van ontdekkend leren op een rij
In het volgende korte overzicht vindt u de belangrijkste voor- en nadelen van het concept ontdekkend leren op een rij:
- zelfstandig leren bevordert de dorst naar kennis
- ontwikkeling van een dieper begrip van onderlinge verbanden
- kinderen leren hun tijd beter te beheren
- sociale interactie bij het werken in groepen (vermogen om in teamverband te werken)
- de methode is niet geschikt voor elk onderwerp
- is zeer tijdrovend, zodat er relatief weinig in de klas kan worden onderwezen
- het is soms moeilijk om op gang te komen als het doel onduidelijk is en de kinderen niet weten wat er eigenlijk gewenst wordt in de open taak.
- niet elk kind werkt goed in een team (sterke leerlingen nemen de leiding)
Zoals u uit deze korte lijst kunt opmaken, is het concept niet in alle gevallen geschikt, maar over het algemeen is het een goede manier om kinderen kennis te laten maken met belangrijke contexten en deze blijvend te bewaren.
5 Verder lezen over ontdekkend leren
No products found.
No products found.