Esthetisch onderwijs richt zich op de gebieden verbeelding en creativiteit.
In veel gevallen wordt esthetische vorming ook ingezet in het kader van leerachterstanden om kinderen gericht te ondersteunen.
Esthetische vorming bestrijkt vele terreinen. Ritme en dans maken er net zo goed deel van uit als het trainen van de eigen lichaamswaarneming.
Het Duitse onderwijssysteem wordt op veel plaatsen gekenmerkt door het feit dat leraren en opvoeders verantwoordelijk zijn voor een groot deel van de kennisoverdracht.
Esthetisch onderwijs probeert het op dit punt anders aan te pakken. Bij esthetisch onderwijs gaat het minder om klassieke leerdoelen en meer om beleving.
In ons artikel laten we zien welke doelen esthetisch onderwijs nastreeft en welk aanbod er is in de kleuterschool.
[button]Verdere literatuur over de pedagogische aanpak[/button]
Inhoudsopgave
1. esthetisch onderwijs is meer dan alleen kunst

Esthetisch onderwijs wil kinderen veel verschillende ervaringen laten opdoen, zodat ze daarvan leren. Speciale aandacht gaat uit naar de verschillende zintuigen.
Eenvoudige kennisoverdracht in de vorm van rote learning hoort niet thuis in het esthetisch onderwijs op de kleuterschool.
In plaats daarvan ligt de nadruk op het bevorderen van creativiteit.
Hoewel muziek en kunst een belangrijke rol spelen in het esthetisch onderwijs op de kleuterschool, worden taalverwerving en verbetering van de motoriek niet verwaarloosd.
Afhankelijk van het project staan verschillende zintuigen centraal. Interactie en communicatie met elkaar zijn altijd bijzonder belangrijk.
Esthetisch onderwijs is gebaseerd op het idee dat zintuiglijke ervaringen het onderwijs in de eerste plaats mogelijk maken. U kunt hier meer lezen over de cultuurfilosofische achtergrond.
Het doel van esthetisch onderwijs is het verbeteren van de perceptie van de wereld.

Kinderen moeten op jonge leeftijd leren vertrouwen op hun eigen waarneming. Wanneer het concept van esthetisch onderwijs wordt toegepast, bevorderen opvoeders dus het vermogen om de wereld te begrijpen.
Kinderen staan hierin zeker niet alleen, maar hebben de mogelijkheid veel dingen zelf uit te proberen. Experimenten en het ontdekken van verbanden zijn een belangrijk onderdeel van esthetische opvoeding.
Elk kind moet altijd de kans krijgen om zijn ontwikkeling actief vorm te geven. Ze mogen hun eigen ideeën nastreven om hun eigen zintuiglijke indrukken te verzamelen. Na afloop is er echter altijd een gezamenlijke analyse van wat ze hebben ervaren.
Dit geeft kinderen de kans om ideeën uit te wisselen met andere kinderen en hun zintuigen op een andere manier aan te scherpen.
3 Praktische voorbeelden van esthetisch onderwijs
In de volgende paragrafen willen wij u enkele voorbeelden geven van hoe esthetisch onderwijs in de praktijk zou kunnen plaatsvinden.
Een eerste kort voorbeeld van het algemene proces van een bezoek aan het bos is te zien in deze korte YouTube-video:
3.1 Muziek en ritme – hoe de kleintjes muziek leren aanvoelen

Samen zingen leert kinderen luisteren, hun stem gebruiken en de toonhoogte aanpassen. Ook volumeregeling en ritmegevoel verbeteren.
Kinderen moeten echter niet alleen samen dingen ontdekken, maar ook zelf dingen uitzoeken. Zo kunnen kinderen regelmatig instrumenten kiezen die geschikt zijn voor kinderen en proberen er geluiden aan te ontlokken.
Als dit in eerste instantie niet lukt, kan het werken in de groep helpen om kinderen nieuwe ervaringen te laten opdoen. Op die manier vindt er een uitwisseling plaats waar alle kinderen van profiteren.
Tip: Kinderen kunnen de invloed van geluid ook ervaren met kleine experimenten door trillingen hoorbaar te maken aan de randen van glazen of door de vloer te laten trillen met een intense bas.
3.2 Kunst en coördinatie combineren

Kunstzinnige vormgeving en fijne motoriek zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. De term kunst is zeer ruim gedefinieerd en is bedoeld om kinderen creatieve vrijheid te geven.
Kinderen kunnen bijvoorbeeld met hun handen schilderen om direct contact met kleuren te voelen. Met boetseren wordt het iets minder chaotisch, maar er is nog steeds veel creatieve vrijheid.
Zodra kinderen niet meer in het basisonderwijs zitten en naar de lagere school gaan, kan het werken met klei of boetseerklei ook worden gebruikt als onderdeel van de esthetische opvoeding van mensen. Afhankelijk van hun vaardigheden kunnen kinderen hier al echte kunstwerken tevoorschijn toveren.
Maar kinderen kunnen ook eenvoudige sporen in de sneeuw achterlaten. Ze kunnen schilderen met mos of aarde op een vel papier en voelen aan bladeren die ze in het bos vinden. Dit alles behoort tot het artistieke domein, maar versterkt vele andere vaardigheden op het gebied van zelfontdekking.
3.3 Grove motoriek – verbetering van de waarneming van het lichaam
Esthetische opvoeding betekent veel meer dan artistieke creatie. Kinderen moeten de kans krijgen om ervaringen op te doen met al hun zintuigen.

Coördinatievaardigheden zijn er één van. Op een balanceerschijf, bijvoorbeeld, is het de taak om je evenwicht te bewaren. Het is vergelijkbaar met een boomstam, die kinderen kunnen gebruiken als ze in het bos lopen.
Op dit punt kunnen kinderen verschillende zintuiglijke indrukken tegelijk combineren. Zij kunnen
- het hout ruiken
- de boomstam voelen
- eroverheen balanceren
Zo kunnen vergelijkingen worden gemaakt met de omgeving. Waar werkt het balanceren beter? Welk hout voelt glad of ruw aan en welke verschillende geuren kan ik waarnemen?
Hetzelfde geldt voor stenen of andere voorwerpen. Hier rijst bijvoorbeeld de vraag waarom sommige stenen beter vliegen. Is er een goed gewicht om mee te gooien? Waar is de precisie bijzonder groot? En welke stenen zijn bijzonder geschikt om ze over het water te laten tieren?
Met al deze natuurervaringen kunnen kinderen veel bewegen en tal van zintuiglijke indrukken opdoen. Zo wordt de motoriek spelenderwijs en heel incidenteel verbeterd.
4. gids over esthetische opvoeding kopen
No products found.