Maar wat zit er precies achter dit concept? Wie was de grondlegger Emmi Pikler? En welk beeld van het kind geeft deze vorm van zuigelingenopvoeding?

In onze gids lichten we het pedagogisch concept, de doelen en de gebruikte methoden toe.

[button]Meer literatuur over het onderwerp[/button]

1. Meer is niet altijd beter

Veel kinderen krijgen vanaf hun babytijd talloze speeltjes, boeken en materialen om hen te helpen groeien en hun vaardigheden te verbeteren.
Veel van deze verstrekte spullen helpen echter niet bij de ontwikkeling van je kind.

De grondlegger van de Pikler-pedagogiek pakt het anders aan: alleen bepaald speelgoed is van waarde voor kinderen en het contact met het kind staat centraal in de pedagogische oriëntatie.

Het communicatieve niveau heeft voor Emmi Pikler het hoogste belang. Intensieve communicatie tussen ouders en hun kind is al mogelijk op de leeftijd van enkele maanden.
Daarom begint de pedagogie van Pikler op het gebied van de vroegkinderlijke ontwikkeling.

2 De Pikler-pedagogiek bestaat uit drie pijlers

De pedagogie van Pikler bestaat in wezen uit de volgende drie gebieden:

• relationele zorg
• autonome ontwikkeling van beweging
• vrij spel

Bij alle punten geldt dat je als ouders en opvoeders veel tijd en geduld moet meebrengen. Vooral in de eerste maanden en jaren van het leven is het belangrijk om voor kinderen te zorgen om ze de kans te geven zich vrij te ontwikkelen.

2.1 Zorg en communicatie in één

Tijdens veel dagelijkse handelingen, zoals baden, voeden, aankleden of uitkleden, kom je als ouders heel dicht bij je kind.
Gebruik deze tijd actief om met je kind om te gaan op een manier die gekenmerkt wordt door liefde en respect. Zo bevorder je de ontwikkeling van vertrouwen, wat essentieel is voor de latere ontwikkeling.

Concreet komt dit vooral tot uiting in de communicatie met uw kind. Spreek uw kind voor alle noodzakelijke dingen rechtstreeks aan. Geef uitleg, ook al kan het die nu nog niet begrijpen.
Wijs bepaalde voorwerpen aan die u wilt gebruiken en geef uw kind de gelegenheid ze te bekijken.

Richt u bij de opvoeding zoveel mogelijk op actieve interactie. Uw kind moet de kans krijgen om mee te doen en u te helpen met uw taken.
Kinderen kunnen bijvoorbeeld al heel vroeg helpen met aankleden. Ook al is dit in het begin een beetje moeilijk en hebben ze veel tijd nodig, uw kind zal een gevoel van voldoening krijgen en de volgende pogingen zullen veel gemakkelijker zijn.

Luiers of baden zijn even belangrijke activiteiten als tijd voor spelletjes. Uw kind leert voortdurend. Daarom heeft het weinig zin om uw dag met het kind te verdelen in leuke dingen en klusjes om te doen.
Probeer in plaats daarvan uw kind in elke situatie uw volledige aandacht te geven.

Tip: Routine creëert veiligheid. Probeer daarom, indien mogelijk, bepaalde activiteiten in dezelfde volgorde te benaderen, zodat uw kind de kans krijgt zich eraan aan te passen.

2.2 Bewegingsontwikkeling kost tijd

Op het gebied van beweging gaat de Pikler-pedagogiek uit van kinderen die autonoom handelen. Het beeld van het kind wordt gekenmerkt door het feit dat ieder kind in staat is zich zelf te ontwikkelen zonder actieve hulp van buitenaf.

Ieder kind heeft zijn eigen ontwikkelingstempo, dat geaccepteerd moet worden. Volgens Pikler draaien baby’s zich pas om op het moment dat ze daar klaar voor zijn. Hetzelfde geldt voor kruipen, opstaan of hun eerste stapjes zetten.

In de eerste levensmaanden zijn kinderen vooral bezig met hun handen en voeten, terwijl beweging nog geen rol speelt.
Geleidelijk aan beginnen baby’s te zitten, zich om te draaien en actief hun omgeving te verkennen.

Hoewel het veel geduld vergt, moeten ouders hun kind de nodige vrijheid geven en de ontwikkeling van beweging niet in de weg staan.

Tip: Ook al moeten ouders of opvoeders hun kind niet actief beïnvloeden door het op te tillen of tot een bepaalde beweging te dwingen, toch kun je stimulansen creëren om de ontwikkeling te versnellen.
Dat kan bijvoorbeeld met een bal die in de buurt ligt en waar het kind alleen bij kan door zich om te draaien.

2.3 Vrij spel voor zelfrealisatie

Vaak klinkt de methode van vrij spel alsof kinderen met rust worden gelaten in hun ontwikkeling. Intensieve observatie is echter veel meer nodig om vrij spel succesvol te laten zijn.

Kinderen hebben niet alleen een goede speelomgeving nodig, maar ook mogelijkheden om zich te ontwikkelen. Zo is er speciaal Pikler speelgoed dat actief vrij spel ondersteunt. De volgende voorwerpen worden gebruikt in het Pikler onderwijs:

• de Pikler-driehoek
• een klimboog
• een boogladder
• een tunnel

Al dit meubilair geeft kinderen prikkels om te verkennen en hun motoriek te ontwikkelen.

Materialen zoals bouwstenen, doeken of ballen geven kinderen de gelegenheid hun eigen ideeën te ontwikkelen in het kader van vrij spel.
Natuurlijk is er niets mis met suggesties en hulp van ouders en opvoeders.
Integendeel, dit is precies wat wenselijk is, zolang de kinderen maar voldoende vrije ruimte krijgen in hun ontwikkeling.

3 De belangrijkste uitgangspunten van het Pikleronderwijs op een rij

Ieder mens is uniek in zijn ontwikkeling en moet de tijd krijgen die hij nodig heeft om bepaalde vaardigheden te ontwikkelen. Respect voor het kind vereist daarom dat we de zelfstandige ontwikkeling van het kind slechts actief begeleiden en ondersteunen, maar niet ingrijpen.

Bedenk dat alle invloeden van de dag invloed hebben op uw kind. Dit betekent dat u veel tijd voor uw kind moet nemen om het respectvol te behandelen, niet alleen op het gebied van spel, maar ook bij rituelen als baden of voeden. Door intiem contact en hulp wordt het vertrouwen van het kind versterkt en de ontwikkeling positief beïnvloed.

Duidelijke gehechtheidsfiguren die veel tijd hebben voor het kind zijn bijzonder belangrijk. Naast ouders kunnen dit natuurlijk ook grootouders of opvoeders zijn. Er mag echter niet voortdurend gewisseld worden door de baby door te geven.

Mogelijkheden voor bijscholing op het gebied van Pikleronderwijs vindt u hier.

4. verdere literatuur over het onderwerp

No products found.

No products found.

No products found.