Vrijeschool: Kritiek en voor- en nadelen ten opzichte van de gewone school

Het concept van het vrijeschoolonderwijs is zeer omstreden. Terwijl sommige leerlingen en leraren er goed mee uit de voeten kunnen, krijgen anderen de indruk dat de lessen alleen uit zingen en dansen bestaan. Kritiek op …

Vrijeschool: Kritiek en voor- en nadelen ten opzichte van de gewone school

waldorfschule kritik
  1. Tijdschrift
  2. »
  3. Kinderen
  4. »
  5. Kinderopvang
  6. »
  7. Pedagogische concepten
  8. »
  9. Vrijeschool: Kritiek en voor- en nadelen ten opzichte van de gewone school
Wat zijn de belangrijkste verschillen tussen een gewone school en een vrijeschool?

In wezen wordt een vrijeschool gekenmerkt door een gebrek aan prestatiegerichtheid en de bevordering van artistieke talenten. Op de andere verschillen gaan we hier nader in.

Wat zijn de voordelen van het vrijeschoolconcept?

Kinderen leren voor het leven en niet alleen ter voorbereiding op bepaalde klassentoetsen. Het basisidee is om alle leerlingen een uitgebreide kennis mee te geven om met zelfvertrouwen door het leven te gaan.

Is er terechte kritiek op de vrijeschool?

Ook al is het klassieke beeld van het kind dat de naam danst niet helemaal correct, toch zijn er genoeg aspecten die twijfelachtig zijn. Een ontoereikende opleiding van de leraren en een ondoorzichtig onderwijsconcept maken het moeilijk om de vrijeschool in een positief daglicht te stellen.

Het concept van het vrijeschoolonderwijs is zeer omstreden. Terwijl sommige leerlingen en leraren er goed mee uit de voeten kunnen, krijgen anderen de indruk dat de lessen alleen uit zingen en dansen bestaan.

Kritiek op de vrijeschool is dan ook op zijn plaats. Daarom willen wij ons artikel wijden aan zowel de voordelen als de nadelen van deze alternatieve schoolvorm.

[button]Verder lezen over vrijeschoolonderwijs[/button]

1. het vrijeschoolconcept – meer dan een alternatieve schoolvorm

das goetheanum von dornach in der schweiz
De gebouwen van de Antroposofische Vereniging, zoals het Goetheanum van Dornach in Zwitserland, kenmerken zich door hun bijzondere constructie.

Het vrijeschoolonderwijs, gebaseerd op Rudolf Steiner, had tot doel alle kinderen een kans te geven om te leren. Aan het begin van de 20e eeuw creëerde de stichter voor veel arbeiders een manier om hun kinderen naar school te laten gaan.
Antroposofie speelt vandaag de dag nog steeds een belangrijke rol in het schoolonderwijs.

De spirituele en esoterische aspecten variëren naargelang de keuze van de vrijeschool.
Daarom omvat het onderwijs in de klas niet alleen klassieke vakken, maar ook talrijke creatieve gebieden.
Zingen, dansen maar ook schilderen en knutselen zijn daarom ook na de kleuterschool nog vaste onderdelen van het dagelijks leven op school.

In tegenstelling tot de antropologie houdt de antroposofie zich bezig met het bovennatuurlijke. Voor veel mensen lijkt het vrijeschoolconcept daarom mystiek en sektarisch en helemaal niet op echt onderwijs.

De kritiek op de vrijeschool is echter beperkt en vaak wordt haar anders-zijn als bijzonder positief voorgesteld. Er wordt dan ook bewust getracht haar te onderscheiden van de reguliere scholen, die de laatste jaren steeds moderner zijn geworden.
Wie daarentegen naar de vrijeschool gaat, heeft in de eerste acht klassen niets te maken met smartphones en computers.

Tip: Ondanks het afwijkende karakter van de vrijeschool is het voor leerlingen mogelijk om er de Realschulabschluss of de Abitur te behalen.

2 De vrijeschool in de kritiek – een veranderd beeld van het kind bepaalt het onderwijs

De kosten van de vrijeschool:

Alle ouders die hun kinderen naar een vrijeschool willen sturen, moeten schoolgeld betalen. Hoewel vrijescholen door de staat zijn erkend, zijn zij vanwege hun onafhankelijke status afhankelijk van financiële steun. De hoogte van het schoolgeld hangt af van het inkomen en bedraagt gemiddeld ongeveer 150 tot 250 euro per maand.

In het klassieke schoolsysteem krijgen de leerlingen les in zeer vaste banen. Het doel is kinderen kennis bij te brengen. Vaak gebeurt dit door rote learning.

Volgens het vrijeschoolconcept vindt een andere aanpak plaats. Het beeld van het kind is veel omvattender en de leraren zijn geïnteresseerd in het holistisch opvoeden van kinderen tot zelfbewuste mensen.

Het doel is meestal eervol, maar de methode is vaak meer dan twijfelachtig. In hoeverre euritmie (de verbinding tussen muziek en kunst) kinderen helpt op hun levensweg blijft de vraag. Zeker is er niets op tegen om, kort gezegd, de eigen naam te kunnen dansen. Dit mag echter niet ten koste gaan van lessen vreemde talen of betrokkenheid bij moderne media.

In de volgende regels vindt u een korte samenvatting van de belangrijkste verschillen met de gewone school:

  • Er zijn geen klassen (althans in de eerste acht klassen).
  • Kinderen kunnen daarom niet achterblijven.
  • De klassengemeenschap blijft de eerste zes tot acht jaar ongewijzigd.
  • Creatieve vormgeving heeft een hoge prioriteit (dit omvat veel verschillende stations, van het planten van een gemeenschappelijke schooltuin tot expressieve dans- en theatervoorstellingen).
  • Er ligt veel nadruk op het bijbrengen van liefde voor leren bij kinderen, maar minder op het overbrengen van kennis aan kinderen.

Een overzicht van de verschillen tussen vrijescholen en gewone scholen is te zien in deze YouTube-video:

Tip: Om het bijzondere karakter van een vrijeschool aan den lijve te ondervinden, kunt u deze het beste direct bezoeken. Op de website van de Federatie van Onafhankelijke Vrijescholen kunt u hier zoeken naar een school bij u in de buurt.

3. de positieve kanten van de vrijeschool

ein maedchen zeigt ihre bunt bemalten haende
Op vrijescholen speelt kunst een belangrijke rol.

Op een vrijeschool leren kinderen niet alleen feiten, maar worden ze holistisch onderwezen zodat ze betekenis in het leven vinden. Veel ouders vinden het bijzonder positief dat de vrijeschool de klassieke prestatiedruk van onze maatschappij vermijdt.

Omdat er geen cijfers zijn, hoeven kinderen niet bang te zijn dat ze een klas moeten overdoen. Tegelijkertijd is er geen permanente competitie met andere leerlingen, want alle kinderen worden op hun eigen manier gestimuleerd.
De persoonlijke beoordeling aan het eind van het schooljaar is moeilijk met elkaar te vergelijken, zodat ook hier het idee van competitie buiten schot blijft.

Gewenning aan vaste leerkrachten en een klasgemeenschap die lang bestaat, biedt het grote voordeel dat problemen ook binnen de gemeenschap kunnen worden opgelost.
Leraren worden dus niet alleen als leraren gezien, maar ook als persoonlijke referentiepersonen.

Een ander positief aspect, dat in de reguliere scholen slechts een kleine rol speelt, is het onderwijs in tijdperken. Concreet betekent dit dat ten minste één dubbele les per dag wordt gereserveerd voor een specifiek onderwerp.
Dit biedt kinderen de mogelijkheid om een onderwerp niet alleen oppervlakkig te behandelen, maar er ook dieper op in te gaan.

Bovendien leggen de vrijescholen grote nadruk op de kunstvakken, die op de gewone scholen sterk verwaarloosd worden. Muziek-, dans- en kunstlessen spelen een belangrijke rol in het vrijeschoolonderwijs.

4 Kritiek op het vrijeschoolconcept – de donkere kant van het onderwijs

ein junge beoachtet eine sanduhr
Sommige lesmethoden roepen twijfels op over de bekwaamheid van de leraren.

Een constante klassengemeenschap en een niet-bestaande wisseling van leerkrachten leiden automatisch tot het probleem dat er moeilijkheden ontstaan zodra een kind zich niet op zijn gemak voelt in de klassengemeenschap of niet overweg kan met een of meer leerkrachten.

Tegelijkertijd nemen vrijescholen relatief veel vrijheden, wat leidt tot de terechte kritiek dat kinderen niet op alle gebieden een gedegen basiskennis hebben.
Integendeel, hoewel leerlingen op sommige gebieden diepgaande kennis opdoen, vertonen zij op veel andere vakgebieden duidelijke lacunes.

Duidelijke leerplannen en doelstellingen zijn niet openbaar en het is dan ook de vraag in hoeverre deze daadwerkelijk aanwezig zijn. De overstap naar een reguliere school is dan ook moeilijk.

De belangrijkste kritiek op de vrijescholen is echter dat het onderwijzend personeel onvoldoende is opgeleid. Wie leraar wil worden op een vrijeschool hoeft geen klassiek diploma te hebben, maar heeft vaak een andere achtergrond.
Hoewel dit niet per se een slechte zaak is, betekent het wel dat leraren eerst zelf moeten uitzoeken wat er onderwezen wordt.

De verhoudingsgewijs slechte beloning voor leraren maakt het ook relatief onwaarschijnlijk dat goed opgeleide specialisten zullen solliciteren naar een functie die aanzienlijk minder goed betaald wordt.

Opmerking: Voorstanders van vrijeschoolonderwijs benadrukken herhaaldelijk dat naar verhouding veel kinderen het Abitur halen.
In de statistieken wordt echter geen rekening gehouden met het feit dat een bovengemiddeld aantal academische kinderen naar een vrijeschool gaat. Vergelijking is dus nauwelijks mogelijk.

5 Verder lezen over vrijeschoolonderwijs

No products found.

No products found.

No products found.

Gerelateerde berichten