Bij het kiezen van een geschikte kleuterschool zijn veel ouders snel overdonderd. Welke kleuterschool is het beste voor ons kind? Welke waarden en normen spelen een belangrijke rol in ons gezin? Welk onderwijsconcept past het best bij ons?

In onze gids krijgt u een uitgebreid overzicht van het Montessori-onderwijs. We leggen uit hoe de aanpak is ontstaan en welke principes er gelden. Ook lichten we de belangrijkste voor- en nadelen van een Montessori-kleuterschool toe.

1. Maria Montessori als grondlegger van de pedagogische benadering

Het hele concept is terug te voeren op de grondlegster ervan, Maria Montessori. De Italiaanse arts ontwikkelde dit concept al in 1907. Haar zeer kosmopolitische houding maakte het mogelijk om een nieuwe onderwijsfilosofie tot stand te brengen.

Maria Montessori groeide goed beschermd op in Chiravalle (Italië). Haar ouders behoorden tot de Italiaanse politieke elite. Hoewel haar ouders daar tegen waren, wilde Maria medicijnen studeren. Toen ze echter door de universiteit werd afgewezen, ging ze in plaats daarvan wiskunde en techniek studeren. In 1892 slaagde ze er eindelijk in om geneeskunde te gaan studeren. Deze voltooide ze met succes in 1896.

Daarna werkte ze als arts-assistent in de kinderpsychiatrie. Daarbij werden zowel het basisprincipe van het Montessori-onderwijs als de eerste spelmaterialen ontwikkeld. Door dit concept boekten ook arme en gehandicapte kinderen grote vooruitgang. In haar hoofdwerk “Il metodo” legde zij de belangrijkste hoekstenen van haar werk vast. In 1907 opende zij een kindertehuis voor kinderen uit sociaal achtergestelde gezinnen.

Volgens een statistisch onderzoek (http://www.montessori-deutschland.de/einrichtungen.html) zijn er in Duitsland ongeveer 600 kinderdagverblijven die werken volgens het pedagogische principe van Maria Montessori.

2. zelfstandig leren staat voorop

Montessori-onderwijs is vandaag de dag nog steeds een zeer alternatieve vorm, omdat het weinig gemeen heeft met conventionele onderwijs- en leermethoden. Bovenal staat de positie van het kind centraal. Het kind moet zelfstandig individuele vaardigheden ontwikkelen.

Het centrale motto is: “Help me het zelf te doen”.

In de eerste plaats moeten kinderen zelfstandig worden en zelfvertrouwen krijgen. De basisbouwsteen is vrij werken. Omdat elk kind een eigen ritme heeft, is er in de Montessori-kleuterschool geen vast schema. Elk kind mag dus zelf bepalen wanneer het met welk speelgoed wil spelen.

Dit betekent echter niet dat er geen regels zijn. Onderdeel van het zelfstandig worden is het accepteren van de consequenties van het overtreden van de regels.

Om kinderen hun eigen mogelijkheden te laten ontdekken, moeten echter twee basisbouwstenen worden gelegd:

• 1. de omgeving moet dienovereenkomstig worden voorbereid
• 2. de voorbeeldfunctie van de opvoeders

Bij het eerste aspect gaat het er vooral om dat de omgeving zo wordt ingericht dat de kinderen plezier beleven aan het ontdekken en de kinderen zich vrij kunnen bewegen. Er moet ook geschikt materiaal beschikbaar zijn.

De opvoeder vervult een zeer belangrijke rol in de Montessori-kleuterschool. Zij moeten de kinderen begeleiden en vervolgens advies geven. Het gaat er echter om dat de kinderen hun eigen ervaringen opdoen, zodat het geleerde beter wordt geïnternaliseerd.

Kinderen moeten niet gedwongen worden om te leren. Opvoeders moeten hen echter wel aanmoedigen en hun interesse wekken.

3. speciaal spelmateriaal ondersteunt het pedagogisch werk

Materialen spelen een zeer belangrijke rol in het concept van Maria Montessori. Het leermateriaal moet de nieuwsgierigheid van de kinderen wekken en hen stimuleren om te leren.

Om zich vrij te kunnen ontwikkelen hebben kinderen veiligheid, geborgenheid en orde nodig. Daarom moeten alle meubels en speelmaterialen een vaste plaats hebben. Om dit te garanderen is het de taak van de kinderen om deze materialen na gebruik weer op hun plaats te zetten. Daarbij hoort natuurlijk ook dat alle oefen- en speelmaterialen zo geplaatst zijn dat alle kinderen er gemakkelijk bij kunnen.

Montessorimaterialen zijn bijvoorbeeld:

• geometrische vormen
• kleurenkaarten
• bouwstenen
• cijferkaarten
• een wereldbol

Het is belangrijk dat al deze materialen gemaakt zijn van natuurlijke materialen zoals hout, stof of metaal.

Er wordt ook veel nadruk gelegd op zintuiglijke materialen. Deze stellen de kinderen in staat verschijnselen waar te nemen en te observeren. Kleuren kunnen bijvoorbeeld worden gesorteerd of onderscheiden. Abstract denken moet worden bevorderd door zintuiglijke waarneming.

Het didactische spelmateriaal is dus zo ingericht dat de ontwikkeling van de kinderen kan worden bevorderd. Het doel is altijd de zelfstandigheid te bevorderen en de individuele persoonlijkheid te respecteren.

4. De tarieven voor een Montessori-kleuterschool lopen sterk uiteen.

De tarieven voor een Montessori-kleuterschool zijn niet uniform geregeld en kunnen dus sterk variëren. Terwijl sommige instellingen niet meer in rekening brengen dan andere kleuterscholen, rekenen andere extra kosten.

Als u echter overtuigd bent van het Montessori-concept, kunt u beter niet op de verkeerde plaats besparen.

Daarnaast kan ook de afstand een probleem zijn. Aangezien er in Duitsland slechts ongeveer 600 voorzieningen zijn, liggen ze natuurlijk niet altijd voor de deur. Bedenk van tevoren of de afstand op den duur een probleem kan zijn.

Als u nog niet zeker weet of een Montessori-kleuterschool geschikt is voor uw kind, volgt hier een kort overzicht van de belangrijkste voor- en nadelen.