Dit is niet alleen een zuiver medische vraag, waarover kinderartsen en tandartsen een duidelijke mening hebben. Ook de pedagogische kant van de vraag “suiker voor kinderen?” mag niet worden genegeerd.
De WHO adviseert een maximale suikerinname van 10% van de dagelijkse energiebehoefte van een kind.
Suiker kan blijvende schade toebrengen aan het melkgebit van kinderen. Als de wortels zijn aangetast, hebben ook de tanden die teruggroeien te lijden onder te veel suiker in de kindertijd.
Er is veel kans op conflicten bij opvoedingsvraagstukken. Vooral op het gebied van voeding lopen de meningen uiteen. Niet alleen tussen ouders, maar ook tussen deskundigen is de juiste voeding voor kinderen een eeuwige kwestie – vooral als het gaat om het onderwerp suiker voor kinderen. Terwijl onderwijsdeskundigen een suikerverbod soms bepleiten of fel ontkennen, richten medische deskundigen zich steeds meer op de fysieke effecten van suiker.
Wij van kita.de willen de vraag hoeveel suiker gezond is voor kinderen voorzichtig benaderen en licht werpen op de verschillende houdingen en meningen, zodat u een weloverwogen beslissing kunt nemen over de suikerkwestie in de omgang met uw kinderen.
Inhoudsopgave
1. sociale factoren: suiker als onderwijsmaatregel
Wat is het juiste om te doen, vragen veel ouders zich af. Helemaal geen suiker? Onbeperkte toegang tot zoet voedsel? Zoals zo vaak het geval is, het is de middenweg, vooral als het gaat om onderwijs.
1.1 Geen suiker is ook geen oplossing
Als men aan suiker en kinderen denkt, gaat de eerste gedachte natuurlijk direct uit naar snoep en toetjes. Zeker, veel ouders zouden willen dat kinderen hunkeren naar een bord gezonde spruitjes in plaats van naar een pak gummibeertjes. Maar de realiteit is vaak anders. Dit kan ook worden aangewakkerd door een suikerverbod.
Als kinderen nooit of nauwelijks toegang hebben tot snoep en toetjes, neemt hun verlangen en nieuwsgierigheid ernaar meestal toe. Terwijl je op jonge leeftijd de toegang tot zoetigheid nog goed in de hand kunt houden, ziet het er anders uit in de tienerjaren of de vroege volwassenheid. Suikerhoudende voedingsmiddelen zijn in de kindertijd een absoluut onbereikbaar luxegoed geworden, zodat later het gevaar van overcompensatie ontstaat. In het ergste geval eten deze kinderen of vervolgens adolescenten of jongvolwassenen aanzienlijk meer snoep en toetjes en kunnen zij zich niet of nauwelijks beheersen. In plaats van één bolletje ijs is het hele pakje snel op.
Conclusie: Een suikerverbod kan ertoe leiden dat uitdagingen die in de kindertijd gemakkelijker en sneller te beheersen en op te lossen zijn, verschuiven naar de volwassenheid.
1.2 Suiker als opvoedingsmaatregel: Wat heb je aan suiker als beloning?
Kan suiker verslavend zijn?
Ja! Suiker kan ook een drug worden. Het kan het serotonine- en domeinniveau in het lichaam verhogen. Het eindresultaat is dat we ons gelukkiger en tevredener voelen. Een laag suikergehalte kan dus niet alleen het lichaam aantasten – zodat we ons lusteloos en moe voelen – maar ook de geest. We snakken naar meer suiker omdat het ons “gelukkig” maakt.
Dit gedrag wordt vaker waargenomen bij grootouders: Als het kind iets bijzonder goed doet, wordt hem of haar snel een kleine reep chocolade toegeschoven. In principe is er niet veel mis met het idee om een kind voor goed gedrag te belonen met iets wat hij of zij lekker vindt – ook al vinden sommige onderwijsdeskundigen het beloningssysteem maar niks.
Maar nogmaals, snoepjes worden tot een hoger niveau verheven – waardoor ze heel bijzonder lijken. Voor de meeste kinderen wakkert dit alleen maar het verlangen naar meer aan. In het ergste geval worden goede prestaties niet geleverd omwille van de prestaties, maar om de volgende wortel te krijgen.
Conclusie: Het gebruik van snoep als educatieve maatregel of beloning kan vergelijkbare effecten hebben als het volledig verbieden van suiker in de kindertijd.
2 Hoeveel suiker is geschikt voor kinderen? Een blik op medicijnen
Suiker of snoep en toetjes voor kinderen moeten natuurlijk altijd met mate gebruikt worden. Maar hoeveel suiker is precies gezond voor kinderen? Wat zijn de suikervallen die veel volwassenen vaak vergeten?
Om als ouders de vraag over suiker voor kinderen te beantwoorden, moeten niet alleen opvoedkundige ideeën een rol spelen. Op dit moment moet vooral rekening worden gehouden met medische aanbevelingen.
De Wereldgezondheidsorganisatie beveelt aan dat maximaal 10 % van de dagelijkse energiebehoefte van kinderen door suiker wordt gedekt – maar bij voorkeur slechts 5 %.
Opmerking: Voor zuigelingen en peuters tot 2 jaar kan suiker het best volledig worden vermeden.
Het cijfer van 5-10% van de dagelijkse energiebehoefte is echter vaak niet erg zinvol, maar hangt af van de leeftijd, de grootte en de activiteit van de kinderen. Natuurlijk spelen ook de genen een niet te onderschatten rol. Als u meer wilt lezen over de caloriebehoefte van kinderen, bekijk dan onze gids over dit onderwerp.
2.1 Suiker voor kinderen: wat zijn bekende en onbekende suikervallen?
Ketchup, pasta, chocolademuesli – iedereen weet dat deze voedingsmiddelen veel suiker bevatten. Maar ook brood, vleeswaren en fruit bevatten veel toegevoegde, maar ook natuurlijke suiker. Hoewel vaak nog wordt gedacht dat de fructose in fruit (en groenten) vele malen gezonder is, verwerpen veel medische deskundigen deze mening nu. Suiker is suiker – te veel fruit kan, net als te veel chocolade, leiden tot gewichtstoename of ziekten zoals diabetes bevorderen.
Toch moet worden gezegd dat een appel – ondanks fructose – per saldo de betere en gezondere suikerinname is. Ter vergelijking: een appel bevat gemiddeld 10 gram suiker, terwijl 200 gram chocolade 100 gram suiker bevat. De appel scoort ook met vitamines als kalium, calcium en magnesium – dat kan chocolade niet bijbenen.
Hieronder lees je een lijst met bekende en populaire suikerrijke voedingsmiddelen:
| Voedingsmiddelen (per 100 g) | Gemiddelde hoeveelheid suiker in grammen |
|---|---|
| Ketchup | 22 |
| Gummibeertjes | 45 |
| Brood | 5 |
| Leverworst | 1,7 |
| Komkommer | 1,7 |
| Muesli | 29 |
| Aardbeienyoghurt | 8 |
| Banaan | 12 |
| Aardbeien | 4,9 |
| Sinaasappelsap (per 100 ml) | 8 |
| Appelsap (per 100 ml) | 10 |
Zoals blijkt uit voedingsmiddelen als komkommer, leverworst en brood – voor velen een klassiek diner – consumeren kinderen en volwassenen ook zonder te snoepen suiker. Snoepen moet daarom spaarzaam worden gebruikt en moet ook een uitzondering zijn, ongeacht de opvoedingsstijl.
Let op: Kant-en-klare maaltijden bevatten meestal een bijzonder grote hoeveelheid onnodige suiker. Als de tijd en de financiën het toelaten, is het daarom het beste om vers te koken en te kiezen voor onbewerkt voedsel.
2.2 De effecten van suiker op het gebit
Terwijl gewichtstoename, bijna hysterische suikerhoogtes maar ook ziekten als diabetes bij iedereen opkomen als het gaat om het onderwerp te veel suiker, vergeten de meeste mensen echter de gezondheid van het gebit, dat massaal kan lijden onder te veel suiker.
Vooral de eerste tanden, de zogenaamde melktanden, lijden onder suiker, al is het maar indirect. Cariës is voor kinderen een tandziekte die ten koste van alles moet worden voorkomen. Vooral wanneer de eerste melktanden al langzaam loskomen, kunnen de bacteriën die cariës veroorzaken de nieuwe tand al aanvallen en beschadigen. Suikerhoudende en zure voedingsmiddelen (zoals fruit, sappen en snoep in het algemeen) tasten de tand aan en bevorderen zo de ontwikkeling van cariës.
Aangezien, zoals gezegd, de inname van suiker in het dagelijks leven nauwelijks kan worden vermeden, speelt de juiste omgang ermee een doorslaggevende rol bij de bescherming van het gebit van kinderen. Houd u aan de volgende aanbevelingen voor een goede tandverzorging bij kinderen:
- Hoe langer men suiker laat “intrekken”, hoe slechter het is voor de tanden. Urenlang snoepen (zelfs met mate) moet daarom worden vermeden. Een snel gegeten portie fruit als tussendoortje of muesli als ontbijt is veel minder belastend voor de tanden dan twee uur zuigen op een lolly.
- Geen suikerhoudende of zure voedingsmiddelen of dranken na het tandenpoetsen ’s avonds. Water is daar de beste keuze.
- Tanden in de “doorbraak” moeten ook direct worden gereinigd. Gebruik hiervoor eventueel kleine tandenborstels of wattenstaafjes.
- De tanden moeten twee keer per dag gedurende telkens 3 minuten worden gepoetst. Luisteren naar de favoriete liedjes van het kind tijdens het poetsen kan motiverend werken.
- Gebruik fluoridetandpasta – dit helpt de tanden zichzelf te beschermen.
Samenvatting: Suiker voor kinderen – wat is goed?
Aan het einde van de gids willen wij van kita.de alle bevindingen van de vorige regels nog eens voor u samenvatten:
- De kwestie suiker is zowel een pedagogische als een medische kwestie. Vanuit pedagogisch oogpunt heeft het weinig zin suiker te verbieden of met beloningen te verheerlijken. Gebruik het met mate en leer kinderen gezond om te gaan met lekkernijen.
- De WHO adviseert een maximale suikerinname van 5-10% van de dagelijkse behoefte. Dit hangt af van de leeftijd, de grootte en het activiteitenniveau van uw kind.
- Suiker zit in veel voedingsmiddelen, dus we hoeven niet per se te snoepen om suiker binnen te krijgen. Daarom is het belangrijk altijd op te letten bij de dagelijkse voeding.
- Vooral voor de gezondheid van het gebit kan te veel suiker echt gevaarlijk zijn. Besteed daarom speciale aandacht aan een grondige tandhygiëne en regelmatig tandenpoetsen.