Veel zwangere vrouwen willen hun kinderen veel goeds doen en letten daarom niet alleen op een gezonde en evenwichtige voeding, maar nemen ook voedingssupplementen. Folaat, foliumzuur en ijzer worden, samen met vitamine B12 en D, als bijzonder belangrijk beschouwd en worden in veel supplementengidsen aanbevolen.

Maar zijn alle voedingssupplementen even overtuigend of is er een groot verschil tussen tabletten van de drogist, apotheek of supplementen op recept?

In deze gids leest u welke vitaminen en mineralen essentieel zijn voor een gezonde zwangerschap, welke voedingsmiddelen ze bevatten en of aanvullende suppletie wordt aanbevolen.

1. deze vitaminen waar je tijdens de zwangerschap speciaal op moet letten

1.1 Foliumzuur/foliumzuur

Als de kinderwens in eerste instantie niet lukt, raden artsen niet alleen een nader onderzoek aan, maar ook een extra inname van foliumzuur, die het risico op een neurale buisdefect en dus een handicap van het kind minimaliseert. Sommige adviseurs spreken echter van foliumzuur, andere van foliumzuur. Wat wordt hiermee bedoeld?

Foliumzuur is een in water oplosbare vitamine die betrokken is bij tal van stofwisselingsprocessen en essentieel is voor ons lichaam. Omdat het echter zeer snel wordt afgebroken wanneer het in aanraking komt met licht en zuurstof, krijgen veel mensen er niet genoeg van binnen, ook al zit foliumzuur in overvloed in groene salades, volkorenproducten, peulvruchten en tomaten. Daarom is in het laboratorium een gelijkwaardig substituut geproduceerd, foliumzuur. Omdat het stabieler is dan foliumzuur, kan het worden gebruikt in geneesmiddelen en voedingssupplementen. Artsen bevelen een dagelijkse aanvullende inname van 400 µg foliumzuur aan als u een kind wilt krijgen, en een dagelijkse dosis van 600 µg tijdens de eerste 13 weken van de zwangerschap.

1.2 Vitamine B12

Naast foliumzuur en vitamine D komt vitamine B12 bij veel mensen in het lichaam tekort. Het is echter uiterst belangrijk voor een gezond zenuwstelsel en een gebrek eraan kan langdurige schade veroorzaken. Dat komt omdat B12 niet primair voorkomt in planten of vlees, maar geproduceerd wordt door bacteriën die leven in de darmen van dieren of op bepaalde planten (peulvruchten).

De B12 komt op de akkers terecht via mestbemesting en wordt dan gevonden in en op de planten. Aangezien onze voedselcontroles zeer streng zijn en er hoge hygiënevoorschriften zijn in de verwerkingsfabrieken, bereikt weinig van dit waardevolle “vuil” zelfs maar de eindconsument of het vee. Daarom wordt in de veehouderij al kunstmatig B12 aan het voer toegevoegd. Aangezien B12 wordt opgeslagen in de interne organen (vooral lever en nieren), kan het door regelmatige consumptie van deze producten in het lichaam worden opgenomen.

Lever en nieren zijn verantwoordelijk voor de afbraak en verwijdering van giftige stoffen in het lichaam, en daarom moet men bij het kopen van vlees letten op een zeer hoge vleeskwaliteit om te voorkomen dat men medicijnresten of andere afbraakproducten binnenkrijgt. Bovendien moeten zwangere vrouwen lever vermijden, vooral in het 1e trimester, omdat die ook een hoog gehalte aan vitamine A bevat, dat bij een overdosis schadelijk is voor het kind. Vegetariërs halen hun B12 ook uit eieren en zuivelproducten. Toch is in veel gevallen een supplement van B12 zinvol en moet dit met de arts worden besproken.

1.3 Vitamine B6

Ook belangrijk voor een gezonde groei van de zenuwen is B6, dat vooral voorkomt in vlees en vis, maar ook in volkorenproducten, aardappelen, avocado’s en peulvruchten. Omdat B6 optimaal via de voeding kan worden opgenomen, hoeft het meestal niet te worden aangevuld.

1.4 Vitamine D

Een cruciale vitamine voor de botvorming, de stofwisseling en het immuunsysteem, die de mens slechts in kleine hoeveelheden via de voeding opneemt en die zonlicht nodig heeft om te worden afgebroken. In de winter is een voldoende inname van deze vitamine in Noord-Europa niet mogelijk, zodat suppletie moet worden overwogen. Het zit in vette vis, eigeel en paddenstoelen.

Let op: Zwangere vrouwen mogen alleen een supplement nemen na overleg met een arts, want een overdosis is gevaarlijk voor het kind!

1.5 Vitamine A

Vitamine A is belangrijk voor de ontwikkeling van de longen en kan gemakkelijk via de voeding worden opgenomen, want vooral wortelen, abrikozen, pompoen en spinazie bevatten carotenoïden waaruit het lichaam zelf vitamine A kan aanmaken.

Let op: ook hier moeten zwangere vrouwen afzien van suppletie, want een teveel aan vitamine A leidt tot misvormingen, vooral in het begin van de zwangerschap.

1.6 Vitamine C

Als je verkouden bent, grijp je bijna onbewust naar citroenen en citrusvruchten, kiwi’s en lekkere bessen, want deze vruchten bevatten bijzonder veel vitamine C. Maar ook pepers (vooral paprika’s met een hoog vitamine C-gehalte) zijn een goede bron van vitamine C. Maar ook paprika’s (vooral rood/gele), broccoli en spinazie leveren deze belangrijke vitamine, die vooral verantwoordelijk is voor ons immuunsysteem en sterk bindweefsel. Vrouwen hebben er iets meer van nodig tijdens de zwangerschap, maar het is niet nodig hun toevlucht te nemen tot supplementen.

2. deze mineralen zijn bijzonder belangrijk tijdens de zwangerschap

2.1 Magnesium

Magnesium is erg populair bij sporters als middel tegen spierkrampen. De behoefte neemt ook iets toe tijdens de zwangerschap, omdat magnesium uiterst belangrijk is voor de botgroei. Je vindt magnesium vooral in noten, zonnebloempitten en volkorenproducten en aanstaande moeders hoeven het meestal niet aan te vullen. Als u echter last heeft van krampen, bespreek dit dan met uw arts.

2.2 Zink

Zink is belangrijk voor een sterk immuunsysteem, de stofwisseling en een gezonde huid. Het zit in vlees, eieren en zuivelproducten, en in plantaardige voedingsmiddelen zoals havermout, peulvruchten, noten en zonnebloempitten. De voorraad neemt toe tijdens de zwangerschap.

Let op: een overdosis kan leiden tot vergiftiging!

2.3 IJzer

.

IJzer is vooral essentieel voor de bloedvorming en daarom hebben menstruerende en zwangere vrouwen er een verhoogde behoefte aan. Het zit in vlees en vis, maar ook in volkorenproducten, peulvruchten en spinazie.

Hoewel de behoefte aan ijzer tijdens de zwangerschap bijna verdubbelt, wordt niet automatisch aangenomen dat extra suppletie nodig is. Sterker nog, zware ijzersuppletie wordt afgeraden, omdat een teveel aan ijzer de gezondheid kan schaden.

2.4 Jodium

Jodium zit in de meeste tafelzouten en is met name verantwoordelijk voor de goede werking van de schildklier. De behoefte stijgt tijdens de zwangerschap, maar moet uit de voeding worden opgenomen. Jodium zit in gejodeerd tafelzout en in vis en zuivelproducten.

Let op: suppletie met jodium kan ook schadelijk zijn voor de gezondheid, vooral in het geval van preparaten uit zeewier, die een zeer hoge jodiumconcentratie hebben. Dit geldt vooral voor vrouwen en zwangere vrouwen met schildklieraandoeningen. Daarom moeten prenatale combinatiepreparaten zonder jodium worden ingenomen.

2.5 Calcium

Het is bekend dat calcium de groei van het skelet en de sterkte van de botten bevordert en de aanbevolen inname stijgt vooral in het laatste trimester van de zwangerschap. Supplementen zijn echter meestal niet nodig, omdat in de behoefte aan calcium meestal wordt voorzien door zuivelproducten, spinazie, broccoli en verrijkt mineraalwater.

3. multi-keten omega-3 vetzuren

Deze omega-3-vetzuren zijnuiterst belangrijk voor de ontwikkeling van de hersenen en de ogen,en zwangere vrouwen krijgen ze vooral binnen via vis. Makreel, haring of zalm worden aanbevolen. Voor vegetarische of veganistische zwangere vrouwen kan een supplement met DHA (docosahexaeenzuur) nuttig zijn, of de consumptie van een theelepel lijnzaad- of walnootolie per dag.

Let op: de consumptie van zeevis (heilbot, paling, tonijn) wordt afgeraden voor zwangere vrouwen, omdat de verontreiniging met zware metalen (vooral kwik) de EU-norm vele malen overschrijdt.

4 Overzicht van de belangrijkste vitaminen

Vitaminen/mineralen	Voeding	Aanbevolen supplementen tijdens de zwangerschap
Vitamine A	Wortelen, abrikozen, pompoen en spinazie	Nee!
Vitamine B2	Vlees, vis, melk en zuivelproducten, volkorenproducten Broccoli, boerenkool, gist	Nee
Vitamine B3	Vlees, vis, volkorenproducten, koffiebonen	Nee
Vitamine B5	Runderlever, varkensvlees, eieren, melk, havermout, sinaasappels, noten, rijst, tomaten	Nee
Vitamine B12	Rundvlees. Kalfsvlees, varkenslever, ook leverworst, eieren en zuivelproducten	Ja, na medisch consult
Vitamine B6	Vlees, vis, volkorenproducten, aardappel, avocado en peulvruchten	Nee
Vitamine D	Vette vis, eidooier en paddenstoelen	indien nodig, alleen na overleg met een arts
Vitamine E	Plantaardige oliën, noten, volkorenproducten, sojaworst	Geen
Vitamine K2	Spinazie, broccoli, groene thee, volkorenproducten, tomaten, aardappelen, asperges	Geen
Foliumzuur	Groene salade, volkorenproducten, peulvruchten en tomaat	Ja
Magnesium	Noten, zonnebloempitten en volkorenproducten	Nee
Zink	Vlees, eieren, zuivelproducten, havermout, peulvruchten, noten en zonnebloempitten	Nee!
IJzer	Vlees, vis, volkorenproducten, peulvruchten en spinazie	Ja, zo nodig na overleg met een arts
Jodium	Gejodeerd tafelzout, vis en zuivelproducten	Nee
Calcium	Zuivelproducten, spinazie, broccoli en spuitwater	Geen
Omega-3 vetzuren	Makreel, haring of zalm, koolzaad-, walnoot- en lijnzaadolie	Ja, indien nodig, na overleg met een arts

5. Voedingssupplementen zijn verkrijgbaar bij apotheek of drogist.

In principe moeten extra supplementen altijd met een arts of voedingsdeskundige worden besproken, omdat een overdosis, zoals uit het overzicht blijkt, gezondheidsproblemen veroorzaakt voor de aanstaande moeder en het kind. In drogisterijen en apotheken kunt u alle belangrijke vitaminen en mineralen kopen in verschillende vormen (bruistabletten, capsules, tabletten, vast, vloeibaar, met en zonder gelatine) van verschillende merken (bijv. Doppelherz of Abtei). Deze preparaten worden aangevuld met speciale prenatale producten zoals Femibon en Elevit, die een combinatie van de relevante voedingsstoffen bevatten.

https://youtu.be/cA-9-pXM4lc

Stiftung Ökotest testte bekende, verkrijgbare zwangerschapsvitaminen en kwam tot een nogal ontnuchterend resultaat: van de 17 preparaten kregen er slechts 4 een goede beoordeling, de overige 13 waren meestal slecht of gewoonweg onvoldoende. Vooral combinatiepreparaten bevatten vaak aanzienlijk meer ingrediënten, zodat overmatige inname gemakkelijk ongemerkt kan plaatsvinden. Een overzicht van de grenswaarden voor bepaalde vitaminen en mineralen is te vinden op de website van het Bondsministerie voor Voeding en Landbouw.

Als uit een bloedonderzoek blijkt dat u een ernstig vitaminetekort heeft, kan het zijn dat uw lichaam een tekort heeft aan de enzymen die nodig zijn om de voedingsstoffen af te breken. In dat gevalkan uw arts u een vitamine-injectie of -infuusgeven.

6. Vitamine E olie voor striae

Striae zijn littekens in het huidweefsel veroorzaakt door gewichtstoename of -verlies, zwangerschap en groei. Aangezien deze scheurtjes in het bindweefsel onherstelbaar zijn, is de enige effectieve remedie ertegen een goede preventie: Voldoende beweging, water, droog borstelen en diverse lichaamsoliën of crèmes met vitamine E kunnen de strepen tegengaan. Genetische aanleg speelt echter ook een belangrijke rol, zodat niet elke zwangere vrouw een daadwerkelijk effect van de oliën kan melden.