Kinderen leren anders dan volwassenen. Zelfs in de babytijd kunnen kleintjes zonder hulpmiddelen leren spreken. Ze oriënteren zich op het gedrag van hun naaste verzorgers.

Kinderen moeten dit unieke vermogen zo lang mogelijk behouden, zodat ze ook op latere leeftijd met plezier kunnen blijven leren.
[button] Literatuur over het leergedrag van kinderen [/button]

1. kinderen leren anders

Dat kinderen anders leren dan volwassenen mag geen geheim meer zijn. Onderzoek hiernaar staat echter op veel gebieden nog in de kinderschoenen. Er zijn tal van onopgeloste vragen over hoe het leerproces bij kinderen in detail werkt.

Daarom zijn er steeds nieuwe benaderingen en pogingen om kinderen uit te dagen en te ondersteunen. Vooral op het gebied van lezen en schrijven zijn er veel verschillende benaderingen geweest die kinderen zouden moeten helpen, maar die in de praktijk weinig bruikbaar zijn gebleken.

Men is het er echter over eens dat kinderen altijd bijzonder goed kunnen leren als ze ergens enthousiast over zijn. Het doel van ouders, leerkrachten en opvoeders zou daarom altijd moeten zijn om kinderen te interesseren voor het leren zelf.
Helaas is dit niet altijd gemakkelijk vanwege verschillende individuele voorkeuren. Er zijn echter zeker een paar aspecten die bijna elk kind fascineren.

2. voor kinderen is het hele leven een spel

Leren door spelen is voor kinderen vanzelfsprekend, want kinderen maken nog geen onderscheid tussen werk en vrije tijd. Ze leren voortdurend nieuwe dingen. Dit beperkt zich niet tot een specifiek gebied, maar loopt door hun hele leven.

Passief leren is dus een groot deel van het leerproces, ook al richt onderzoek zich steeds meer op actief leren. Kinderen hebben prikkels nodig om mee te kunnen werken en leren. Zonder prikkels van buitenaf is dit eenvoudigweg onmogelijk.

Er mag echter geen sprake zijn van stimulus overload, waarbij kinderen veel informatie opnemen maar door de massa indrukken overweldigd worden.
Rem kinderen daarom niet af bij het spelen, want spelen is een groot en belangrijk onderdeel van het leerproces.

3. enthousiasme opwekken – zo motiveer je kinderen om te leren

De synapsen in de hersenen worden altijd bijzonder op de proef gesteld wanneer nieuwe of zeer belangrijke dingen moeten worden verwerkt. Op die manier kunnen hersengebieden een netwerk vormen en is het leerproces zeer effectief en vooral langdurig.

Dit werkt het best wanneer kinderen ergens enthousiast over zijn. De kleintjes kunnen bijvoorbeeld zo gefascineerd zijn door een boek dat de oudere broer of zus al kan lezen, dat het doel vanaf dat moment is om zelf te leren lezen.

Dit is precies het cruciale punt dat onder de knie moet worden gekregen. Kinderen moeten niet leren vanwege een beloofde beloning of om een dreigende straf te ontlopen, maar omdat ze het willen. Het is deze intrinsieke motivatie die er het hele leven toe bijdraagt om actief iets te willen leren.

Als kinderen daarentegen al op jonge leeftijd ervaringen opdoen met beloningen of straffen, zullen ze altijd iets eisen om te kunnen leren.
De motivatie om te leren komt dan niet meer voort uit de eigen drive van het kind, maar slechts uit externe factoren.

Meer informatie over zingeving als hulpmiddel bij het leren vindt u in deze korte video:

4 Leren als complex proces

Als je kinderen iets wilt leren, is het niet voldoende om het in een variant te presenteren. Het gaat er veeleer om dat kinderen patronen ontdekken en die samenvoegen tot een beeld.
Zo is het mogelijk om Duits te leren of getallen te begrijpen.

Als kinderen bijvoorbeeld alleen losse woorden leren, zonder een verband te leggen met de grammatica, is het onmogelijk Duits of welke andere taal dan ook te spreken.

Idealiter begrijpen kinderen de wereld met al hun zintuigen en in al zijn facetten. Dit is echter alleen mogelijk als kinderen veel verschillende ervaringen opdoen op verschillende gebieden. Daarom is het veel gemakkelijker om een complex beeld in de geest te creëren doordat kinderen afzonderlijke fragmenten samenvoegen.

Dit is precies het principe dat aan elke oefening ten grondslag moet liggen. Het is echter belangrijk om kinderen actief bij het leerproces te betrekken en mogelijkheden te bieden om het geleerde naar een andere situatie over te dragen.
Op die manier leren kinderen niet alleen regels uit hun hoofd, maar kunnen zij zelf regels en wetten internaliseren om specifieke feiten beter te begrijpen.

5 Leerkrachten, opvoeders en ouders als rolmodel

Naast de betekenis van een bepaalde gebeurtenis is imitatie een groot onderdeel van het leerproces. Dit gebeurt onbewust, maar is alleen mogelijk als kinderen het gedrag van een ander als wenselijk zien.

Aangezien baby’s en peuters echter nog erg onwetend zijn en aanvankelijk geen notie hebben van de begrippen “goed” en “fout “, is het de taak van de verzorgers om als positieve rolmodellen op te treden.

Idealiter gebeurt dit door kinderen op een leuke manier kennis bij te brengen. Het plezier en de positieve gedachte zijn veel meer waard dan de promotie op bepaalde gebieden.

Een zeer hoog opleidingsniveau helpt weinig als de uitleg droog is en bij kinderen in dovemansoren valt. Het doel van onderwijs op school of zelfs van leren thuis in het gezin moet daarom altijd zijn kinderen te inspireren.

De beste manier om dit te doen is om zelf gepassioneerd te zijn over iets en deze fascinatie door te geven. Druk en stress verhinderen echter dat kinderen zich volledig in een onderwerp verdiepen. Ga daarom altijd ontspannen om met fouten, want kinderen leren van fouten en dat lukt alleen als fouten gemaakt mogen worden.

Dit geldt overigens niet alleen voor huiswerk en klassieke leerstof op school, maar ook bij het leren zwemmen of bij het voor het eerst proberen te fietsen.

Tip: Kinderen leren wennen aan rituelen. Zij passen zich aan aan de gewoonten van hun ouders en andere rolmodellen. Dit gebeurt automatisch, zonder dat ze er specifiek voor hoeven te leren.

6 Leren met een app – modern leren voor kinderen

Online leren is zeker een optie, maar lang niet altijd aan te raden. Kinderen kunnen bijvoorbeeld kleuren leren met een app of de afzonderlijke letters van het ABC bekijken.
Dit vervangt echter niet de klassieke leerspelletjes en leerprocessen.

Kinderen moeten op jonge leeftijd ook weinig contact hebben met smartphones, tablets en televisies, omdat hun visuele vermogen daar sterk onder lijdt.
Bovendien is het meestal gewoon niet nodig om digitale media te gebruiken om bepaalde inhoud te leren.

Kleuren kun je ook goed ontdekken in de buitenlucht of tijdens het spelen met bouwstenen.
Gebruik daarom, indien mogelijk, andere manieren om kinderen iets te leren.

7. gidsen voor ouders bevatten waardevolle tips voor praktische ondersteuning

No products found.