Welke beslissingen kunnen samen genomen worden? In hoeverre zijn regels nodig voor het samenleven van ouders en kinderen? En wat zijn de voor- en nadelen van de democratische benadering van het onderwijs?

In ons artikel leert u welke kenmerken de democratische opvoedingsstijl onderscheiden en in hoeverre deze in het dagelijks leven in het gezin kan worden toegepast.

[button]Verdere literatuur over het onderwerp[/button]

1. de definitie van de democratische aanpak

De term democratische onderwijsstijl spreekt grotendeels voor zich. Per definitie moeten kinderen leren om samen met hun ouders of de betreffende kleutergroep beslissingen te nemen.

In vergelijking met andere opvoedingsstijlen ligt de democratische opvoeding in het midden van het spectrum. Enerzijds zijn er duidelijke regels zodat kinderen leren zich aan grenzen te houden. Anderzijds mag de vrije ontwikkeling van een kind niet in gevaar komen. Regels zijn daarom alleen nodig om het leven een kader te geven waarbinnen de kinderen zich zo vrij mogelijk kunnen bewegen.

Democratisch onderwijs berust op uitgebreide medezeggenschap van kinderen. Ouders of opvoeders geven een algemene richting aan, maar laten de kinderen altijd hun eigen ideeën over het onderwerp naar voren brengen.

Naarmate het kind ouder wordt, wordt er meer rekening gehouden met de belangen van het kind. Het is echter belangrijk dat ouders en opvoeders van jonge kinderen begrip tonen en de emotionele behoeften van kinderen serieus nemen.

Een kort overzicht van vier extreme opvoedingsstijlen en de problemen die ze veroorzaken is te zien in deze YouTube-video:

2. een zo breed mogelijke samenwerking met een duidelijke structuur

Ook al kenmerkt de democratische opvoedingsstijl zich door samenwerkingsbesluiten, er is een vaste basisstructuur waar altijd aan vastgehouden wordt.

Er hoeft dus niet over van alles en nog wat gediscussieerd te worden, omdat bepaalde zaken voor ieder lid van de groep vastliggen. Dit geldt bijvoorbeeld voor de volgende grote en kleine basisregels:

• De eigen vrijheid houdt altijd op waar de vrijheid van een ander wordt beperkt.
• Taboes zijn verplicht om de gezondheid te beschermen. (niet oversteken als de weg rood is, niet in een hoge boom klimmen, niet te ver van huis gaan zonder toezicht).

Bij veel andere zaken is het echter mogelijk een discussie te openen en ieder groep- of gezinslid de kans te geven zichzelf en zijn standpunt te vertegenwoordigen.

Door medezeggenschap een hoge prioriteit te geven in uw onderwijs, moet u veel tijd nemen. Luister dus goed en probeer samen een oplossing te vinden die voor alle betrokkenen het beste is.

Tip: Toon begrip voor de wensen van een kind, ook al lijken die voor jou soms absurd.

3. de juiste mix – de democratische opvoedingsstijl als ideaal

Een groot deel van de bevolking vindt de democratische en liberale opvoedingsstijl bijzonder geschikt. Opvoeders noch ouders zijn in dit model gericht op bijzondere hardheid, noch is er sprake van een al te lakse aanpak. Kinderen krijgen zo de gelegenheid zich te oriënteren op duidelijke waarden en normen. Het is duidelijk dat ondanks de uitgebreide medezeggenschapsrechten van de kinderen, de ouders of opvoeders het laatste woord hebben.

Dit maakt het voor de meeste kinderen bijzonder gemakkelijk om naar je toe te komen, zelfs als ze problemen hebben. In een gemeenschap is het niet altijd mogelijk dat elke wens wordt vervuld. Maar tegelijkertijd is er de kans om voor de eigen doelen op te komen, ze na te streven en anderen daarvan te overtuigen.

Woorden spelen daarom een uiterst belangrijke rol in de democratische opvoeding, zodat bijna geen enkel kind hoeft te worstelen met een gebrek aan woordenschat.

Let op: straffen maakt geen deel uit van de democratische opvoedingsstijl. Er wordt veeleer intensief gediscussieerd over waarom regels niet werden nageleefd.
Na verloop van tijd moeten de kinderen leren hun eigen verantwoordelijkheid te nemen.

4 Voor- en nadelen van de democratische opvoedingsstijl

Door de hoge mate van medezeggenschap ontwikkelen kinderen niet alleen snel een relatief grote woordenschat, maar leren ze ook met zelfvertrouwen ergens voor te staan.
Omdat democratisch genomen beslissingen niet altijd overeenkomen met de eigen belangen, worden kinderen bereid tot compromissen en zijn ze later teamspelers op school of in de arbeidswereld.

Door gemeenschappelijke strategieën en gemeenschappelijke doelen te ontwikkelen, zijn kinderen ook bereid aan zichzelf te werken om iets specifieks te bereiken. Vooral op school kan de democratische aanpak veel betere resultaten opleveren dan straf of beloningsprikkels.

Zoals elke onderwijsstijl is democratisch onderwijs niet perfect. Vooral op dagen dat het schema wat krapper is, kunnen eindeloze discussies een echte test voor het geduld worden. Gelijkheid is echter iets dat niet alleen op afzonderlijke dagen werkt, maar in zijn geheel moet gelden.

Hieronder vindt u een korte samenvatting van de belangrijkste positieve en negatieve aspecten van de democratische onderwijsstijl:

5. verdere literatuur over het onderwerp

No products found.