In 1994, op verzoek van de UNESCO, sloegen regeringen van vele landen de handen ineen om een gemeenschappelijk actiekader voor mensen met speciale behoeften goed te keuren.
Eenvoudig gezegd gaat het erom een kader te ontwikkelen om mensen met een handicap, vooral kinderen, in de samenleving op te nemen. De toegang tot kleuterscholen, scholen, universiteiten en andere instellingen moet worden vergemakkelijkt.
Er zijn zeker positieve benaderingen op sommige gebieden die erop gericht zijn de huidige situatie actief te veranderen. Helaas is het echter duidelijk dat een zeer groot percentage van alle kinderen met speciale behoeften tot nu toe nauwelijks kans heeft op regulier onderwijs.
Inclusie speelt een belangrijke rol in de huidige samenleving. Vooral voor mensen met een handicap zijn de mijlpalen naar een gelijkwaardig leven dan ook zeer relevant.
De inhoud van de Verklaring van Salamanca is vandaag de dag nog steeds van groot belang.
[button] Literatuur over inclusie [/button]
Inhoudsopgave
1. met de Verklaring van Salamanca naar meer integratie in Duitsland en de wereld
De samenvatting van de Verklaring van Salamanca is heel eenvoudig uitgelegd. In de kern is het een verklaring opgesteld door UNESCO, de VN-organisatie voor onderwijs, wetenschap en cultuur, ter bescherming en bevordering van mensen met speciale behoeften.
Tijdens de vierdaagse conferentie hebben 92 landen de verklaring ondertekend. Hoewel het nog wel even zou duren voordat het recht op onderwijs voor mensen met een handicap geen nieuwigheid meer was, kan de Verklaring van Salamanca met recht een mijlpaal worden genoemd op weg naar inclusief onderwijs.
Het doel was om scholen zo in te richten dat speciale scholen grotendeels overbodig zouden worden. Gehandicapte kinderen zouden moeten kunnen leren in een “normale” omgeving door een handicapvriendelijk ontwerp en de actieve mogelijkheid tot participatie.
Het recht op onderwijs is al veel ouder. De uitvoering ervan laat echter al tientallen jaren te wensen over. Zo waren er in het jaar van de Verklaring van Salamanca slechts enkele scholen in Duitsland die inclusieve projecten uitvoerden en een model bleken te zijn voor vele andere scholen.
2 Van de Verklaring van Salamanca tot het VN-Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap
De inwerkingtreding van het VN-Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap:
Tussen het besluit en de inwerkingtreding van het verdrag zijn 3 jaar verstreken. Dit tijdsbestek illustreert goed hoe langzaam de vooruitgang op het gebied van integratie verloopt.De Verklaring van Salamanca, waarvan de inhoud door slechts 92 staten werd goedgekeurd, bracht een belangrijke verandering op gang. In 2006 nam de Algemene Vergadering van de VN, waaraan 182 landen deelnamen, het Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap aan.
Dit document, ook bekend als het VN-Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap, breidt de kwestie van gelijkheid uit, zodat inclusie weer een stap vooruit werd gezet. Maar ook nu nog is inclusie op veel gebieden ver te zoeken. Er zijn nog steeds speciale scholen en zogenaamd beschermde ruimtes voor mensen met een handicap.
Meer informatie over het VN-Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap en de rol van Duitsland is te vinden op de website van het Bundesamt für Bürgerliche Bildung.
3. integratie blijven bevorderen en stimuleren
Samenvattend kan worden gezegd dat de Verklaring van Salamanca weliswaar de basis heeft gelegd voor een verandering in denken bij velen, maar dat de Verklaring alleen uiteindelijk te weinig gewicht in de schaal legt.
Het is belangrijk dat de regeringen van de verschillende staten zich actief inzetten om inclusie verder te bevorderen. Hoewel de afgelopen decennia grote vooruitgang is geboekt, betekent dit niet dat het einde van de weg is bereikt.
Wie echter naar sommige landen kijkt, kan de indruk krijgen dat de weg al als voltooid wordt beschouwd.
4 Het Duitse schoolsysteem en de Verklaring van Salamanca
Het Duitse schoolsysteem wordt herhaaldelijk bekritiseerd. Het tripartiete systeem maakt het voor kinderen met een achterstand moeilijker om van de ene tak naar de andere over te stappen. Dit probleem doet zich vooral voor bij zwakke punten op een bepaald gebied.
Vaak kunnen deze zwakheden slechts in beperkte mate worden gecompenseerd door sterke punten op andere gebieden. De speciale school blijft daarom een optie.
Tip: De eis om het schoolsysteem te ontwerpen met het oog op een inclusieve pedagogie is geenszins nieuw, maar nog steeds zeer relevant.
5 Inclusie als uitdaging
Helaas is inclusie niet altijd gezien als een doel, maar slechts als een noodzakelijke maatregel. Er zijn veel leraren die er niet bepaald blij mee zijn dat ze een inclusieleerling in hun klas moeten onderwijzen.
Dit kan de leerkrachten (meestal) niet worden verweten, want de randvoorwaarden maken het de leerkrachten niet gemakkelijk. De behoeften van een inclusiekind zijn nu eenmaal hoger. Daar wordt in de praktijk echter vaak onvoldoende rekening mee gehouden.
Als de mogelijkheid van actieve ondersteuning ontbreekt, worden de verschillen tussen een kind met achterstanden en de rest van de klas nog groter. Dit is precies in strijd met het concept van inclusie.
6. Meer weten over inclusief onderwijs – geen probleem met de juiste literatuur
No products found.