Met behulp van rollenspel ontwikkelen kinderen waardevolle sociale, emotionele en creatieve vaardigheden die belangrijk zijn voor het latere volwassen leven.
De scenario’s zijn bijna eindeloos. Er zijn dus genoeg ideeën voor een rollenspel. Houd wel rekening met de huidige interesses en de leeftijd van de kinderen.
Het is aan volwassenen om de juiste voorwaarden te scheppen voor een succesvol rollenspel door kinderen.
Kinderen beginnen vaak zelf met het spelen van rollenspellen. Hoe ouder ze worden, hoe gedetailleerder en creatiever de spellen worden. Naast plezier en bezigheid ondersteunen de spellen belangrijke ontwikkelingen van de kinderen.
In de volgende gids vertellen we waarom rollenspellen belangrijk zijn voor de ontwikkeling van kinderen, welke vaardigheden kinderen door de spellen leren en welke rollenspellen bijzonder geschikt zijn voor kinderen.
[button]Meer ideeën voor rollenspellen en kindertheater[/button]
Inhoudsopgave
1. waarom rollenspel zo belangrijk is voor de ontwikkeling van het kind
U hebt waarschijnlijk gemerkt dat kleine kinderen vaak zeer eenvoudige ideeën en verhalen ontwikkelen waarin bijvoorbeeld slechts twee acteurs voorkomen (bijvoorbeeld “kattenmoeder” en “kattenbaby”). Maar tegen het begin van het vierde levensjaar, wanneer alle kinderen goed hebben leren spreken, beginnen ze ingewikkelder rollenspellen te bedenken. Op dat moment leren zij de echte gebeurtenissen te scheiden van het rollenspel.
Op de basisschoolleeftijd wordt het fictieve rollenspel vaak aangevuld met toneelspel. Onder begeleiding van een ervaren leerkracht of opvoeder zijn de kinderen uiteindelijk in staat hun eigen scenische voorstellingen te bedenken en op te voeren voor een publiek. Deze rollenspelen vinden plaats in kleine groepjes met kinderen van dezelfde leeftijd en moeten door volwassenen en ouders worden aangemoedigd in plaats van ontmoedigd.
Rollenspelen zijn bijzonder belangrijk voor de ontwikkeling van kinderen om de volgende redenen:
- De kinderen beginnen zich in zekere zin “in te denken” in de wereld van de volwassenen. Ze spelen echte situaties uit het dagelijks leven na en verwerven zo vaardigheden die belangrijk zijn voor het latere leven als volwassene. Daarbij leren de kinderen voor het eerst hun posities, taken en rollen in het verdere leven te bepalen en daar spelenderwijs mee om te gaan.
Rollenspellen versterken het zelfvertrouwen van kinderen. - In spel leren kinderen in de huid te kruipen van andere mensen of dieren. Of het nu gaat om moeder, vader, hond, dierenarts, brandweerman of buschauffeur: door de verschillende perspectieven ontwikkelen kinderen belangrijke sociale vaardigheden om de wereld eens “door andere ogen te zien”.
- Kinderen verwerven belangrijke sociale vaardigheden door rollenspel. Ze leren afspraken te maken, rollen eerlijk te verdelen en conflicten onderling eerlijk op te lossen.
- Door rollenspel leren kinderen omgaan met regels. In het spel begrijpen kinderen waarvoor de regels dienen en houden ze zich eraan, ook al zouden ze die in het dagelijks leven niet volgen. Dit hangt samen met de specifieke rol waarmee de kinderen zich op dat moment identificeren.
- Rollenspel helpt de kinderen hun angsten te verminderen en wat er in het dagelijks leven gebeurt op een zinvolle manier te verwerken. Evenzo biedt samenspel het kind een platform om zijn innerlijke conflicten uit te spelen, bijvoorbeeld om thuis met de ouders te verwerken wat als ongewenst gedrag wordt beschouwd.
- Ten slotte verbetert het rollenspel de taalvaardigheid van de kinderen.
1.1 Dit zijn de voordelen van rollenspel in de latere ontwikkeling
| Positief beïnvloedbare kenmerken | Uitleg |
|---|---|
| Creativiteit | Kinderen die vaak samen met andere kinderen van dezelfde leeftijd fantasierijke rollen aannemen, nemen voor hun latere volwassen leven een aantal belangrijke vaardigheden mee, die een gunstig effect hebben op het verloop van hun leven. In het rollenspel testen kinderen hun ideeën uit en bedenken ze steeds nieuwe en uitgebreidere spelvarianten. Dit aspect beïnvloedt de creativiteit. Deze eigenschap is van cruciaal belang in het latere leven. Een volwassene heeft voldoende creativiteit nodig om zijn of haar beroeps- en privéleven bevredigend en bevredigend te maken. |
| Sociaal gedrag en emotioneel inlevingsvermogen | Een andere belangrijke vaardigheid die via rollenspel wordt getraind is sociaal gedrag en de emotionele empathie die daarbij hoort. Kinderen leren in het rollenspel de ideeën van anderen te accepteren en zich in te leven in hun tegenhangers. Deze kwaliteit is belangrijk in het volwassen leven om tolerant te zijn voor andere standpunten en om met verschillende personages in het beroepsleven om te gaan. |
| Zelfvertrouwen | Rollenspellen zijn niet alleen leuk voor kinderen omdat ze hun fantasie stimuleren, maar ze versterken ook hun zelfvertrouwen. Vooral voor 2- of 3-jarigen, maar ook voor kleuters, is het opbouwen van een gezond zelfvertrouwen cruciaal voor het latere leven. Met het zelf gecreëerde gevoel van prestatie door de rollenspellen kunnen de kleintjes beter omgaan met nederlagen of tegenslagen in het echte leven. Zo leren ze als volwassenen zelfverzekerd en veilig om te gaan met kleine verliezen of geschillen zonder hun eigenwaarde te verliezen. |
Overigens: door rollenspellen te spelen leren kinderen een eerste referentie aan hun eigen genderidentiteit. Dit is relevant voor het latere leven in die zin dat het gemakkelijker is om met het eigen of andermans geslacht om te gaan door een vroeg rollenspel.
2 Rollenspel in de context van de pedagogie: Hoe pedagogen en opvoeders het spel vormgeven
Het is cruciaal voor opvoeders om ervoor te zorgen dat kinderen in een rustige omgeving een gedeeld, gemotiveerd rollenspel aangaan. Dit kan worden bereikt als zij de aspecten van de volgende tabel voor rollenspelen in overweging nemen.
Het is niet altijd gemakkelijk om te beslissen op welk punt een opvoeder al dan niet moet ingrijpen in het rollenspel. De onderstaande lijst met voor- en nadelen moet die beslissing gemakkelijker maken.
- Opvoeders geven onderwerpen en suggesties voor de kinderen.
- De opvoeder kan het materiaaldepot voorzien en de start van het rollenspel vergemakkelijken.
- Het gevaar bestaat dat de opvoeder een ongepast onderwerp aansnijdt waarvan de kinderen zich innerlijk zullen distantiëren. De gedachten en de gevoelswereld van de kinderen moeten altijd op de voorgrond staan.
- Gedetailleerde en ononderbroken begeleiding van de kinderen kan een verstorend effect hebben op het spelverloop.
Verdere nuttige suggesties voor opvoeders worden gegeven door het “Weiterbildungsinitiative frühpädagogische Fachkräfte”. Hoe een door opvoeders georganiseerde theatervoorstelling eruit kan zien, wordt getoond in de volgende video van het KITA Waltersdorf:
2.1 Hoe ouders het rollenspel voor kinderen ondersteunen
Ouders kunnen het rollenspel van hun kinderen op verschillende manieren actief ondersteunen. De eerste stap is het authentiek opbouwen van het rollenspel. Dat kan met de juiste rekwisieten waarmee de kinderen hun rollenspel verwerven en uitvoeren. Idealiter creëert u een “verzameling materialen” voor uw kind met vermommingen, juwelen, sjaals, tassen en andere nuttige voorwerpen.
Tip: De lijst met rekwisieten en kostuums hoeft niet volledig te zijn. In de kinderkamer en thuis liggen veel nuttige voorwerpen die met een beetje fantasie spontaan in het spel kunnen worden verwerkt. Het belangrijkste voor kinderen is dat de voorwerpen authentiek en vertrouwd zijn uit hun eigen ervaring.
Als verantwoordelijke ouder is het altijd een goed idee om uw kind het rollenspel te laten leiden, zolang u samen met uw kind in fantasierollen glijdt op het kinderfeestje of bij een andere gelegenheid. Vraag uw kind spelenderwijs welke rol u in de actie moet aannemen.
Het kan in bepaalde situaties ook nuttig zijn om je als volwassene bij de groep rollenspelers van de kinderen aan te sluiten. Dit geldt vooral als een van de kinderen te kort komt in het spel en een ander kind blijvend wordt uitgespeeld. Op dat moment kun je als volwassene ingrijpen en het rollenspel even in een andere richting sturen.
Opmerking: In de psychologie wordt vaak besproken of ouders moeten ingrijpen als zij bij kleuters een bijzonder agressief rollenspel ervaren. Hier is het niet nodig om onmiddellijk in te grijpen en het spel te stoppen. Wel moet je bereid zijn met de kinderen te praten en aangeven dat je beschikbaar bent als contactpersoon voor de ervaren indrukken.
2.2 De mooiste rollenspelvoorbeelden voor jongere en oudere kinderen
Betekenis voor media-educatie
Volgens informatie van de Media Kindergarten Vienna stellen rollenspellen kinderen in staat om op een speelse manier afstand te creëren tot de geconsumeerde media-inhoud en zo de intensieve ervaringen uit film en televisie te verwerken.
De eerste rollenspellen voor jongere kinderen tussen twee en drie jaar moeten niet te ingewikkeld zijn. De eerste spelletjes draaien dus om eenvoudige onderwerpen met bekende personen uit de omgeving.
Voor deze tijd raden wij leeftijdsgebonden rollenspellen aan zoals “vader, moeder, kind” of, als de rollenspellen plaatsvinden tussen kinderen van dezelfde leeftijd, eenvoudige scènes over dieren en mensen. Een goed voorbeeld hiervan is het brandweerscenario voor jongens, waarbij een dappere brandweerman de familie of dieren uit een huis redt. Meisjes op deze leeftijd spelen liever rollenspellen waarin zij de prinses zijn of als dierenarts een arm huisdier in nood dokteren.
Als u samen met het hele gezin actief wilt zijn, zijn verschillende verhaalkubussen een goed idee. Het principe erachter is vergelijkbaar met pen & papier, dat erg populair is bij volwassenen, behalve dat de verhalen veel eenvoudiger zijn. Het doel van de dobbelstenen is om in een rollenspel een gek verhaal te verzinnen uit alle symbolen die erop staan afgebeeld. Sommige fabrikanten produceren themadobbelstenen die bijvoorbeeld gaan over “piraten” of “sprookjes”.
Een uitstekend spel voor oudere kinderen vanaf acht jaar heet “Weerwolven van Bleak Forest”. In dit spel krijgt elk kind een taak toegewezen door middel van een kaart, zodat het ofwel een weerwolf ofwel een dorpeling of bosbewoner kan zijn. Het doel van het spel is om de wolven en bosbewoners te ontmaskeren.
Let op: Volwassenen vergeten te vaak dat het rollenspel van kinderen een natuurlijk leerproces is.
3 Conclusie: Erkenning van het rollenspel als basis voor het leerproces van kinderen
Als ouder en opvoeder heb je de taak om bij te dragen aan een rustige en creatieve sfeer waarin de kinderen zich ongestoord kunnen ontwikkelen op een leeftijdsadequate manier en aangemoedigd worden om spelenderwijs met hun dagelijks leven om te gaan.
Voor het slagen of mislukken van het rollenspel van de kinderen zijn twee grote hoekstenen verantwoordelijk: enerzijds de aanschaf en verstrekking van spelmaterialen, waarmee de kinderen zich vervolgens idealiter bezighouden. Anderzijds de kennis van de betekenis en het doel van het spel en de daarmee gepaard gaande bereidheid om het rollenspel van de kinderen te ondersteunen door eigen activiteit of suggestie indien nodig.
4 Verdere ideeën voor rollenspel en kindertheater
No products found.
No products found.
No products found.