De situatiegerichte benadering richt zich op de vroegere ervaringen en indrukken van de kinderen. De bestaande ervaringswereld van het kind moet worden gebruikt om emotioneel-sociale competenties op te bouwen.
Hoewel de termen erg op elkaar lijken, is het verschil tussen beide benaderingen immens. Daarover kunt u hier meer lezen.
Kennis over de theorie achter de benadering is cruciaal om de methode te begrijpen. Zo zijn invloeden uit onderwijsonderzoek, gehechtheidsonderzoek en hersenonderzoek verenigd in dit concept.
Ook al is de wereld van een kind beperkt, de ervaringen die het opdoet zijn bijna eindeloos. Nieuwe indrukken en situaties bekogelen uw kind voortdurend. De situationele benadering heeft tot doel juist deze ervaringswereld van uw kind te reactiveren en te gebruiken voor de opvoeding in kinderdagverblijven.
[button]Meer literatuur over dit onderwerp[/button]
Inhoudsopgave
1. de nadruk ligt op de problemen van de kinderen
De Situationele Benadering (S.o.A.) gaat ervan uit dat de huidige uitdrukkingsvormen van de kinderen (spel, gedrag, schilderen, spraak, bewegingen en dromen) voortkomen uit gebeurtenissen, ervaringen en indrukken uit het verleden. Dat het heden een weerspiegeling is van het verleden.
Daarom, zo luidt de conclusie van de situationele benadering, ontwikkelen kinderen emotioneel-sociale competenties het best door individuele ervaringen te verwerken en te begrijpen.
Situatiegericht werken verschiltaanzienlijk van andere manieren van werken. In kleuterscholen die werken volgens de situatiegerichte benadering staan de onderwerpen van de kinderen centraal. Wat de meeste kinderen bezighoudt wordt door de opvoeders in projecten behandeld. Als bijvoorbeeld veel kinderen praten over nieuwsgierigheid, worden daar samen praktische voorbeelden van gezocht, liedjes over het onderwerp uitgezocht, sprookjes over het onderwerp uitgewerkt en praktische levenssituaties geïntegreerd. Verschillende projecten lopen parallel, waarbij een project drie tot negen maanden duurt.
Door de ervaringen van de kinderen de onderwerpen in de kleuterschool te laten bepalen, worden kunstmatige, ideaaltypische leersituaties vermeden.
2. aandacht: gevaar voor verwarring!
De situatiegerichte benadering is vergelijkbaar met de situationele benadering. In beide concepten zijn de biografieën en levensomstandigheden van de kinderen, en niet het standpunt van de volwassenen, het uitgangspunt van het pedagogisch werk voor jonge kinderen. In beide benaderingen wordt het ontwerp van de kleuterschoolruimtes ook samen met de kinderen gedaan, en de opvoeders moeten altijd op zichzelf en hun handelingen reflecteren.
Toch zijn er verschillen tussen de twee termen “situatiegerichte benadering” en “situationele benadering”. Armin Krenz, mede-eigenaar van het niet-universitaire Instituut voor Toegepaste Psychologie en Pedagogiek in Kiel, ontwikkelde de situatiegerichte benadering in de jaren negentig en beschrijft het verschil met de situationele benadering als volgt: “Terwijl de situationele benadering een didactische focus heeft, gaat het bij de S.o.A. meer om het verwerken van de ervaringen van de kinderen.” Bij de situationele benadering daarentegen gaat het er meer om het kind voor te bereiden op de toekomst door mogelijke situaties na te spelen die nog niet hebben plaatsgevonden. Bijvoorbeeld, wat gebeurt er als oma op een dag overlijdt?
In de situatiegerichte benadering daarentegen worden ervaren huidige situaties bewerkt om de kinderen voor te bereiden op de toekomst. De verwerking van de ervaringen moet de kinderen mentaal ontlasten, zodat zij zich positief kunnen ontwikkelen in de huidige wereld, die gekenmerkt wordt door een overvloed aan prikkels.
3. de theorie achter de Anstaz
De situationele benadering is gebaseerd op veronderstellingen uit drie disciplines.
- Gehechtheidsonderzoek gaat ervan uit dat kinderen emotioneel-sociale competenties, perceptuele openheid, zelfacceptatie of andere persoonlijke competenties opbouwen via sociale relaties. In de situationele benadering is de opvoeder dus vooral een rolmodel en gehechtheidspartner en helemaal geen leraar.
- Volgens onderwijsonderzoek kunnen kinderen niet worden opgevoed, omdat duurzame opvoeding altijd alleen via zelfopvoeding plaatsvindt. Daarom moeten kinderen – volgens de situatiegerichte benadering – vooral leren genieten van het leven, zodat het kind zijn leven wil ontwikkelen.
- Krenz haalt ook hersenonderzoek aan, waaruit blijkt dat een gevoel van geluk cruciaal is voor zelfopvoeding. Door levensvreugde gaat een kind graag om met indrukken van het leven. Bovendien is openheid voor waarneming een voorwaarde voor kinderen om zich goed voor te bereiden op het toekomstige leven in deze wereld. En als kinderen geen open vragen en ervaringen verwerken, ontbreekt het aan perceptuele openheid, aldus Krenz.
De situationele benadering is een van de humanistische kleuterschoolconcepten, daarom is het gebaseerd op een humanistisch wereldbeeld en brengt het christelijke waarden over zoals dankbaarheid en hulpvaardigheid. Deze waarden worden praktisch in het werk verweven zonder dat de kerk of de religie van de kinderen een rol speelt.
4. verdere literatuur over het onderwerp
No products found.
No products found.
No products found.