In een integratief kinderdagverblijf worden kinderen met en zonder handicap samen opgevangen. In de regel maakt naast de opvoeders ook gespecialiseerd personeel deel uit van het team om de individuele bevordering van de kinderen met een handicap te ondersteunen.
Met de inwerkingtreding van het VN-Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap in 2009 is Duitsland de verplichting aangegaan om het onderwijsstelsel “inclusief” te maken. Alle kinderen moeten kunnen deelnemen aan de samenleving en gelijke kansen hebben.
Een inclusieve aanpak gaat verder dan de integratie van kinderen met een handicap in een dagopvanggroep. Zij gaat ervan uit dat alle kinderen, ongeacht hun individuele sterke en zwakke punten, het recht hebben om samen te leven en van elkaar te leren. In plaats van kinderen met een handicap te integreren in bestaande structuren, wordt ervan uitgegaan dat de structuren zelf zich moeten aanpassen. Een eenvoudige indeling in kinderen met en zonder handicap moet worden overwonnen. In plaats daarvan worden de verschillen van alle kinderen gezien en geaccepteerd als een verrijking.
André Dupuis vat inclusie als volgt samen:
Inclusie betekent
- “De deelname van kinderen […] aan de activiteiten van hun instelling vergroten.
- Alle kinderen, jongeren, ouders en personeel gelijk waarderen.
- De verschillen tussen kinderen zien als kansen om samen te spelen en te leren.
- Het recht van kinderen op kwaliteitsonderwijs en -zorg erkennen.
- Verbeteringen tot stand brengen voor zowel personeel als kinderen.
- Barrières voor spelen, leren en participatie voor alle kinderen wegnemen, niet alleen voor kinderen met een handicap.
- De nadruk leggen op gemeenschapsontwikkeling en -waarden en op prestaties.
- Duurzame relaties tussen instellingen en hun sociale omgeving bevorderen.
- Begrijpen dat inclusie in instellingen voor onderwijs en opvang voor jonge kinderen een aspect is van inclusie in de samenleving als geheel.” (Cf. Dupuis 2011. p. 21, in Dilk, Dupuis: “Auf dem Weg zu einer inklusiven Kindertagesstätte. Rapporten van en voor de pedagogische praktijk”)
In de eerder genoemde brochure “Op weg naar een inclusief kinderdagverblijf” presenteert de Vakbond voor Onderwijs en Wetenschap de Index voor Inclusie, een portret van een kinderdagverblijf dat zich met behulp van de Index heeft ontwikkeld, en een handboek voor de ontwikkeling van een inclusief kinderdagverblijf.