Als kinderen oppositioneel gedrag vertonen, herken je dat aan de principiële afwijzing van andere volwassenen of kinderen. Ook andere signalen wijzen op de gedragsstoornis.
De oorzaken van de gedragsstoornis kunnen genetisch en/of binnen de familie liggen.
In dergelijke gevallen helpt therapie om kinderen te leren toegang te krijgen tot hun eigen gevoelswereld en hun gevoelens te reguleren.
[button]Aanbevolen gidsen voor ouders[/button]
Tegenstrijdig gedrag bij kinderen en adolescenten maakt samenleven ingewikkeld.
Omdat het echter niet altijd gemakkelijk is onderscheid te maken tussen gedrag dat nog binnen de perken blijft en echte stoornissen, willen wij in ons artikel nader ingaan op oppositioneel gedrag.
U leert wanneer de definitie van toepassing is op een kind, wat de oorzaak is van het opstandige gedrag en in hoeverre therapie kan helpen.
Inhoudsopgave
1. oppositioneel gedrag – een uitleg van de term
Afhankelijk van de individuele ontwikkeling begint de opstandige fase bij kinderen op zijn vroegst bij 18 maanden en eindigt meestal op zijn laatst wanneer het kind naar school gaat.
Het uitdagende gedrag van kinderen kan sommige ouders tot wanhoop drijven, maar in de meeste gevallen is het onschuldig en tijdelijk.
Kinderen die zich gillend op de grond gooien als iets niet naar hun zin gaat of voorwerpen op de grond gooien, kunnen zeer beangstigend zijn, maar wijzen meestal niet op een psychische stoornis.
Tegendraads gedrag daarentegen blijkt uit de volgende aspecten:
- deken afkeurend gedrag tegenover volwassenen of andere kinderen
- opvliegend gedrag; snelle en gewelddadige woede-uitbarstingen
- voortdurend terugpraten en een algemene minachting voor andere mensen
- soms venijnig, beledigend gedrag
- grote moeite met het volgen van regels
- Frequente opzettelijke overtredingen van vastgestelde regels
- anderen over de hele linie de schuld geven
- onvermogen om eigen fouten te erkennen
Volgens de definitie moet, naast de aanwezigheid van verschillende van deze factoren, de periode van oppositioneel gedrag ten minste zes maanden duren.
Bij kinderen in de opstandige fase verbeteren de soms vergelijkbare gedragingen meestal na verloop van tijd.
2 Oppositioneel gedrag in de context van andere stoornissen
Oppositioneel gedrag valt onder het domein van de sociale gedragsstoornissen. Volgens de International Statistical Classification of Diseases and Related Health Problems, kortweg ICD-10, zijn de verschillende vormen gegroepeerd onder het nummer F91.
De bijbehorende link naar de website van het Duitse Instituut voor Medische Documentatie en Informatie is hier te vinden.
Ook volgens het huidige onderzoek zijn er grote problemen om de afzonderlijke vormen van sociale gedragsstoornissen van elkaar te onderscheiden. De oppositionele gedragsstoornis staat echter vaak niet op zichzelf. In veel gevallen vertonen kinderen al op jonge leeftijd symptomen van ADHD.
Het is echter belangrijk op te merken dat, hoewel oppositioneel gedrag kan worden opgevat als stout en respectloos, kinderen in staat zijn grenzen te herkennen.
Wanneer deze grenzen duidelijk worden overschreden, zijn de meeste kinderen in staat zich schuldig te voelen.
Een dissociale gedragsstoornis daarentegen betekent een toename van oppositioneel gedrag en uit zich bovendien in het gebruik van geweld tegen mensen of dingen.
Kinderen en jongeren met een dissociale gedragsstoornis zijn niet of nauwelijks in staat rekening te houden met de gevoelens van anderen en medeleven te voelen. Zij richten vaak schade aan aan eigendommen, brengen lichamelijk letsel toe of mishandelen dieren.
3. oorzaken van oppositionele gedragsstoornis
In de regel bestaan sociale gedragsstoornissen uit een combinatie van genetische oorzaken en de situatie binnen het gezin.
Een hoge mate van impulsiviteit, nervositeit en aandachtstekortstoornissen zijn doorslaggevende factoren voor opstandig gedrag van kinderen. Kinderen met ADHD lopen daarom meer risico.
Als kinderen worden verwaarloosd, mishandeld of anderszins genegeerd, vergroot dit ook de kans op antisociaal gedrag.
Emotionele steun en een harmonieus gezinsklimaat zijn daarom de bouwstenen om oppositioneel gedrag te voorkomen.
Enkele algemene tips voor het omgaan met problematische situaties zijn te zien in deze YouTube-video:
Let op: Chronische onderuitputting op school kan ook leiden tot oppositioneel gedrag als er sprake is van hoogbegaafdheid. Dit betreft echter slechts enkele uitzonderlijke gevallen.
4 Therapie helpt kinderen in hun verdere ontwikkeling
Als kinderen onvoldoende hebben geleerd om met hun eigen emoties om te gaan en impulsief gedrag te beheersen, kunnen kinder- en jeugdtherapeuten hen helpen hun begrip voor andere mensen te verbeteren.
De kern van een dergelijke therapie is de perceptie van de eigen gevoelswereld en de daaruit voortvloeiende mogelijkheid om deze gevoelens te kunnen beheersen.
Dit gebeurt meestal in het kader van psychotherapie. Medicatie wordt alleen in uitzonderlijke gevallen gebruikt.
Afhankelijk van de mate en de ernst en de duur van de psychische stoornis vindt de therapie ambulant plaats of in een gedeeltelijke of volledige opname.
Tip: aarzel niet om een psycholoog te raadplegen als u tekenen van oppositioneel gedrag opmerkt. Uiteindelijk helpt u uw kind, ook al lijkt het daar in eerste instantie niet op.
5. aanbevolen gidsen voor ouders
No products found.