In onze gids vertellen we wat een kinderpsychotherapeut is en wanneer behandeling nodig is. Ook geven we een overzicht van de verschillende therapievormen. Tot slot vertellen we je waar je begeleiding en de juiste therapeut kunt vinden.

[knop]Voor wie geïnteresseerd is in het vak: Meer informatie over ontwikkelingspsychologie[/button]

1. kinderpsychotherapeut, kinderpsycholoog en kinderpsychiater – wat zijn de verschillen?

In de omgangstaal hoort men veel vaker de term kinderpsycholoog dan die van psychotherapeut. Dit betekent echter vaak het verkeerde. De beroepen kinderpsycholoog, kindertherapeut en kinderpsychiater zijn gebaseerd op verschillende opleidingen. Ook het werkterrein na de opleiding verschilt enorm.

1.1 Misvatting kinderpsycholoog: De psycholoog geeft geen therapie.

Een wijdverbreid misverstand is dat je tijdens therapie tegenover een psycholoog zit – dat is echter niet het geval. De term psycholoog is wettelijk beschermd en beschrijft mensen die zich hebben toegelegd op psychologie. Als je een diploma psychologie hebt, kun je vervolgens bijvoorbeeld in het bedrijfsleven werken. Psychologen worden vaak ingezet bij werving, markt- en doelgroeponderzoek of voor groepstrainingen.

Een “kinderpsycholoog” bestaat niet per se. Wel kan een psycholoog na zijn of haar basisstudie een vervolgopleiding op het gebied van onderwijs of opvoeding volgen en zich zo kwalificeren om met kinderen te werken, bijvoorbeeld als schoolpsycholoog. Een psycholoog is echter geen arts! De veronderstelling dat een psycholoog diagnosticeert en behandelt is onjuist – dat is de taak van de kinderpsychotherapeut.

1.2 De kinderpsychotherapeut zorgt voor emotionele nood

De kindertherapeut, ook wel psychotherapeut genoemd, zit tijdens gesprekstherapie feitelijk tegenover het kind en is verantwoordelijk voor hun diagnose en behandeling. De begripsverwarring komt waarschijnlijk voort uit het feit dat een van de voorwaarden als kindertherapeut is dat men eerder een studie psychologie heeft afgerond. Na de basisstudie volgt een verdere opleiding tot kinder- en jeugdtherapeut. Deze kan drie tot vijf jaar duren, afhankelijk of men kiest voor een deeltijdvariant.

Het is echter niet alleen via een diploma psychologie dat men kan werken op het gebied van kinder- en jeugdpsychotherapie. Ook opleidingen in onderwijs, sociale pedagogie of maatschappelijk werk kwalificeren kandidaten voor een vervolgopleiding tot kinderpsychotherapeut.

Als kindertherapeut krijg je na het succesvol afronden van je opleiding een vergunning om de geneeskunde uit te oefenen. Kindertherapeuten kunnen in hun eigen praktijk werken, maar ook in kinderklinieken, revalidatieklinieken, vroegstimuleringscentra of in kindercentra met kinderen en jongeren van 0 tot 21 jaar.

De taak van een kindertherapeut is het aanpakken van de psyche en karaktereigenschappen van kinderen en jongeren. Gedragsproblemen, depressie en angst zijn de belangrijkste behandelingsgebieden. Er worden verschillende technieken en methoden gebruikt die individueel op het kind zijn afgestemd. Het doel is de stoornis onder controle te krijgen en het zelfvertrouwen van het kind te versterken.

1.3 De kinderpsychiater zoekt naar lichamelijke oorzaken

Als kinderpsychiater heeft men soms het langste opleidingstraject. De specialistenopleiding kan pas beginnen na 12 semesters geneeskunde en het behalen van het toelatingsexamen. De specialistenopleiding in de kinder- en jeugdpsychiatrie duurt vijf jaar.

De kinderpsychiater hanteert een andere aanpak dan de kinderpsychotherapeut: terwijl de kinderpsychotherapeut zich richt op het genezen van psychische problemen, onderzoekt de psychiater de patiënt op lichamelijke oorzaken van de psychische problemen. Een onderactieve schildklier kan bijvoorbeeld een depressieve stemming veroorzaken. De psychiater voert geen praattherapieën of dergelijke uit, maar probeert het lichamelijke en geestelijke lijden van zijn patiëntjes te verhelpen door middel van medicatie.

2. gedragsproblemen bij kinderen nauwlettend in de gaten houden

Bijna alle ouders maken zich van tijd tot tijd zorgen of hun kinderen zich normaal ontwikkelen en of gedragsproblemen slechts tijdelijk zijn. De gezondheid van de kinderen is voor alle ouders een prioriteit. Maar het feit dat een kind in sommige situaties anders reageert dan andere kinderen, betekent niet dat er sprake is van kinder- en jeugdpsychotherapie. Volgens deskundigen groeien de meeste afwijkingen na verloop van tijd vanzelf over.

Het is echter belangrijk uw kind goed te observeren en de ontwikkelingen te volgen. Stoornissen die na enkele weken aanhouden, moeten serieus worden genomen en nader worden onderzocht door een specialist.

U moet de volgende kenmerken van gedragsproblemen beter in de gaten houden:

• Duur van de verstoring
• Frequentie van voorkomen
• Intensiteit
• Triggers en symptomen
• Beperkingen/drukte

Gedragsproblemen, motorische stoornissen of taalproblemen komen bij ongeveer 33% van de kleuters voor. Als de stoornissen niet bijzonder ernstig zijn, hoeven ze aanvankelijk niet te worden behandeld. Het dagelijks leven van kleuters wordt vaak nog gekenmerkt door magisch denken. Dit maakt hen bijzonder creatief en fantasierijk.

Natuurlijk zijn er ook gedragingen die je zeker vanaf het begin serieus moet nemen. Ernstige ontwikkelingsproblemen en psychische stoornissen kunnen beter worden genezen als ze zo vroeg mogelijk professioneel worden behandeld door een kindertherapeut. Als u de volgende waarschuwingssignalen opmerkt, moet u beslist een kinder- en jeugdpsycholoog raadplegen:

• Autisme
• Kinderen met ernstige ADHD
• leeftijdsgebonden enuresis
• spraakstoornissen
• eetproblemen
• zelfverwondend gedrag
• angst- en paniekstoornissen
• sociale gedragsstoornissen
• slaapstoornissen
• agressief gedrag

3. methoden en technieken in kinder- en jeugdtherapie

Bij kinderpsychotherapie houdt de kinderpsychotherapeut zich vooral bezig met gedragsproblemen en ontwikkelingsstoornissen. Naast gedragstherapie voor het kind vindt vaak tegelijkertijd gezinsbegeleiding plaats.

Voordat een diagnose kan worden gesteld, voert een kinder- en jeugdtherapeut eerst enkele tests en onderzoeken uit. Afhankelijk van de gestelde diagnose wordt vervolgens een individueel behandelplan opgesteld. Kinder- en jeugdtherapie bestaat vaak uit veel verschillende onderdelen. In de meeste gevallen wordt de sociale omgeving bij de therapie betrokken.

Psychotherapie voor kinderen heeft een fundamenteel andere structuur dan psychotherapie voor volwassenen. Bij kindertherapie moet vooral rekening worden gehouden met de ontwikkelingsfase van het kind. Bovendien moet de sociale omgeving zoals het gezin, de kleuterschool of de school bij de therapie worden betrokken.

De taken en doelen van kindertherapie zijn het verlichten en, in het beste geval, genezen van psychische aandoeningen. Dit omvat het overwinnen van angsten bij kinderen of het behandelen van depressies bij kinderen.

Afhankelijk van het ziektebeeld komen de volgende methoden in beeld:

• Gedragstherapie
• Gezinstherapie
• Speltherapie
• Traumatherapie
• Diepte psychotherapie
• Analytische psychotherapie
• Groepstherapieën

Zodra de therapievorm is gekozen en het behandelplan is opgesteld, begint de eigenlijke kinderpsychotherapie. De behandelafspraken vinden meestal wekelijks plaats. De duur van de behandeling is niet te voorspellen omdat het proces voor elk kind anders verloopt.

4. hulp bij kinderen met gedragsproblemen

.

Als u gedragsproblemen bij uw kind ontdekt, moet u het eerst observeren. Probeer eerst zelf op zoek te gaan naar de oorzaken van het gedrag. Sommige problemen kunt u gemakkelijk zelf oplossen. In sommige gevallen kunnen boeken over kinderpsychologie voor ouders u ook helpen om de problemen met behulp van verschillende methoden en technieken aan te pakken. Zodra u echter merkt dat u uw kind niet voldoende steun kunt geven, is het raadzaam om hulp te gaan zoeken.

Let op: In sommige gevallen is professionele hulp en ondersteuning absoluut noodzakelijk!

Het eerste aanspreekpunt is het centrum voor gezins- of opvoedingsadvies. Hier werken deskundigen die u professioneel advies kunnen geven over problemen en moeilijkheden. Hier kunt u tips en adviezen krijgen over hoe u met bepaalde soorten gedrag kunt omgaan. Daarnaast worden de oorzaken van het opvallende gedrag van de kinderen onderzocht. U leert welke regels het samenleven vergemakkelijken en ontdekt welke veranderingen nodig zijn. U krijgt antwoord op alle vragen die u heeft over de opvoeding van uw kinderen.

In sommige gevallen is deze begeleiding en gezinstherapie echter niet voldoende om bijvoorbeeld angst bij kinderen te behandelen. In dat geval zullen de medewerkers u doorverwijzen naar een kindertherapeut.

5 Een goede kinderpsychotherapeut vinden

Het vinden van een geschikte therapeut voor zuigelingen of kinderen is niet zo eenvoudig. De keuze aan faciliteiten voor kinder- en jeugdpsychotherapie in Duitsland is zeer groot.

Om uw keuze te vergemakkelijken, kunt u ook het curriculum vitae, de professionele achtergrond en eerdere activiteiten bekijken om een nauwkeuriger beeld te krijgen. Misschien kan de kinderpsycholoog zelfs bewijs leveren van een aanvullende opleiding die van centraal belang is voor uw probleem.

Als je een aanbeveling hebt gekregen voor een kindertherapeut bij een adviescentrum, kun je eerst telefonisch of persoonlijk contact opnemen. Als u zelf op zoek wilt gaan naar een therapeut, is het raadzaam een kijkje te nemen in het telefoonboek of op internet. Het internet biedt het voordeel dat de praktijken vaak een eigen homepage hebben. Daar kun je een eerste inzicht krijgen in de praktijkruimtes, het team en het verloop van een therapie.

Nadat u contact hebt opgenomen, wordt u eerst gevraagd een aantal belangrijke gegevens over uw kind te verstrekken. Een verwijzing van een huisarts of specialist is voor kinderen en jongeren meestal niet nodig. Vervolgens krijgt u een eerste consultafspraak. Tijdens deze eerste afspraak krijgt de therapeut een beeld van uw kind en zijn of haar geestelijke en lichamelijke klachten.

Na deze afspraak volgen meestal twee tot drie afspraken, waarbij verschillende onderzoeken worden gedaan. Dit zijn onder andere taal-, ontwikkelings- en intelligentietests. Op basis van de resultaten wordt een behandelplan opgesteld. Afhankelijk van de leeftijd van uw kind kunt u dit samen bespreken.

Vertrouwen is de basis van succesvolle psychotherapie!

Het isbelangrijk dat de relatie tussen uw kind en de behandelende kindertherapeut goed is. Volgens verschillende onderzoeken hangt het succes van de therapie in belangrijke mate af van de keuze van de therapeut. Als zowel u als uw kind de therapie en de kinderpsychotherapeut goed vinden, kan de behandeling beginnen.

6 In de meeste gevallen worden de kosten gedekt door de ziektekostenverzekering.

Veel ouders maken zich zorgen over hoe ze de therapie van hun kinderen moeten betalen. Zodra het gaat om een psychische stoornis met een ziektewaarde worden de kosten voor een kinderpsychotherapeut vergoed door de betreffende zorgverzekering. Tot deze ziekten behoren onder meer:

• Angststoornissen
• Obsessief-compulsieve en gedragsstoornissen
• Eetstoornissen
• Depressie
• Persoonlijkheidsstoornissen
• Psychosomatische problemen

Denoodzaak van therapie moet door een arts worden vastgesteld. Voordat de therapie begint, moet u een aanvraag indienen bij uw zorgverzekeraar om de kosten vergoed te krijgen. Dit geldt vooral voor de wettelijke verzekeringen. Voor particuliere verzekeringsmaatschappijen zijn er geen uniforme regelingen. U kunt het beste voor aanvang van de therapie navragen of alle kosten worden vergoed.

Of de kosten voor de sessies kinder- en jeugdtherapie worden vergoed door de zorgverzekering hangt grotendeels af van de gekozen therapievorm. De volgende soorten behandelingen worden momenteel in ieder geval door de zorgverzekering vergoed:

• Gedragstherapie
• Analytische psychotherapie
• Dieptepsychologische psychotherapie
• Methoden van neuropsychologische therapie

7. voor geïnteresseerden in het vak: Nadere informatie over ontwikkelingspsychologie

No products found.

No products found.

No products found.