De bioloog Jean Piaget heeft de ontwikkeling van cognitieve vaardigheden bij kinderen in vier fasen samengevat en beschreven.
Alle cognitieve competenties kunnen worden bevorderd. In tegenstelling tot het aanleren van zuivere kennis is de hulp echter iets creatiever en bestaat deze vooral uit het stimuleren van kinderen om dingen uit te proberen en zelf te ontdekken.
Een beperking van de cognitieve vaardigheden heeft meestal ook gevolgen voor andere ontwikkelingsgebieden, aangezien cognitieve vaardigheden nauw samenhangen met andere vaardigheden.
Cognitieve vaardigheden zijn van groot belang voor het leven in onze samenleving. Met behulp van deze vaardigheden zijn we in staat ons bezig te houden met onze omgeving. Maar wat zijn cognitieve vaardigheden? En hoe belangrijk zijn ze voor de ontwikkeling van kinderen?
In onze gids informeren wij u graag over het onderwerp cognitieve vaardigheden. Na een korte uitleg van het begrip leer je welke vaardigheden bedoeld worden en in hoeverre ze van invloed zijn op de ontwikkeling van kinderen. Vervolgens geven wij u tips over hoe u de cognitieve vaardigheden van uw kind kunt bevorderen.
[button]Koop gids over cognitieve vaardigheden[/button]
Inhoudsopgave
1. cognitieve competenties omvatten mentale ontwikkeling
De term “cognitie” is afgeleid van het Latijnse woord “cognoscere”, dat herkennen betekent. In ruimere zin kan cognitie worden gelijkgesteld met denken. In de psychologie omvat cognitie alle mentale processen van een persoon.

Cognitieve vaardigheden omvatten:
- Creativiteit
- Aandacht
- Perceptie
- Leren
- Geheugen
- Actieplanning
- Problemen oplossen
- Abstractievermogen
Al deze vermogens dragen bij tot de ontwikkeling. Als de cognitieve processen niet aan beperkingen onderhevig zijn, nemen de prestaties van de hersenen geleidelijk toe. Het geheel van cognitieve vaardigheden draagt bij tot een gezonde ontwikkeling van kinderen, niet alleen mentaal maar ook fysiek.
2. intellectuele ontwikkeling is gekoppeld aan competenties uit andere gebieden
De cognitieve ontwikkeling van een kind begint bij de geboorte. De zintuiglijke waarneming verbetert aanzienlijk, vooral in de eerste levensmaanden. In deze periode vindt nog regelmatig onderzoek plaats via de U-onderzoeken, zodat problemen in een vroeg stadium kunnen worden opgespoord.

Ook al begrijpen baby’s in de eerste fase niet alles, ze nemen toch veel waar en leggen zelf verbanden.
Naarmate ze ouder worden, wordt het passieve leren onderweg steeds meer vervangen door actief leren. Daardoor zijn er altijd vragen over waarom iets werkt en waarom iets zo is en niet anders.
Zie deze vragen dus niet als vervelend, maar probeer ze zo goed mogelijk te beantwoorden, want zo bevorder je de cognitieve vaardigheden van je kind.
Ook verbeelding speelt een belangrijke rol bij de ontwikkeling van cognitieve vaardigheden. Rollenspelen en theatervoorstellingen zijn bijvoorbeeld goede mogelijkheden om de creativiteit de vrije loop te laten. Na verloop van tijd leren kinderen afstand te nemen van het personage en in de huid van anderen te kruipen. Het basisbegrip voor empathie en sociale aanpassing wordt dus al in de vroege kinderjaren gelegd.
Tip: aarzel niet uw kinderarts te raadplegen als er problemen ontstaan. Met therapie kunnen goede resultaten worden bereikt, vooral op het gebied van cognitieve vaardigheden.
3 Cognitieve ontwikkeling volgens Piaget
Met betrekking tot de mentale ontwikkeling van het kind heeft de Zwitserse psycholoog Jean Piaget een theorie opgesteld die nog steeds actueel is en een grote verrijking betekent op het gebied van de ontwikkelingspsychologie.
Volgens Piaget doorloopt een kind vier verschillende stadia, die steeds op elkaar voortbouwen. De volgorde van de stadia ligt vast, hoewel de leeftijd waarop het kind het stadium bereikt, kan verschillen.
In het onderstaande willen wij de verschillende stadia van cognitieve ontwikkeling volgens Piaget kort weergeven in een tabel:
Stadium | Leeftijd | Vaardigheden |
---|---|---|
Sensorimotorische fase | 0 tot 2 jaar |
|
Pre-operationele fase | 2 tot 7 jaar |
|
Concreet-operationele fase | 7 tot 12 jaar |
|
Formeel-operationele fase | vanaf de leeftijd van 10 jaar |
|
4. de cognitieve vaardigheden van kinderen bevorderen
Training van de cognitieve vaardigheden
Er zijn verschillende studies die aantonen dat specifieke training helpt om de cognitieve vaardigheden te vergroten. Uit de COGITO-studie blijkt dat hersentraining die regelmatig wordt gedaan, met name het werkgeheugen verbetert.
Elk kind doorloopt de verschillende stadia van cognitieve ontwikkeling in een ander tempo. Maar met een beetje training kun je vaardigheden zoals de concentratie of prestaties van je kind stimuleren.
In de volgende lijst vindt u enkele voorbeelden van hoe u de cognitieve vaardigheden van uw kind kunt bevorderen:
- Prentenboeken bekijken, voorlezen en becommentariëren
- Nieuwe dingen uitproberen
- materialen aanbieden om te ontdekken en te experimenteren
- spelletjes leren gebruiken
- rollenspel uitproberen
- dagelijkse rituelen en vaste structuren invoeren
- regels opstellen; kinderen moeten leren consequenties te ervaren als ze niet gehoorzamen.
- Kinderen aanmoedigen hun eigen doelen te stellen en uitdagingen aan te gaan.
In de kleuterschool is het ook de taak van de opvoeders om het leerplezier van de kinderen te ondersteunen en passende activiteiten aan te bieden.
5. gids cognitieve vaardigheden kopen
No products found.