Wat voeding betreft, observeren kinderen op de basisschool het gedrag van hun ouders. Voeding speelt ook op de basisschool een belangrijke rol en wordt kinderen bijgebracht in de vorm van lichamelijke opvoeding. In deze gids leert u hoe kinderen in de basisschoolleeftijd moeten eten en hoe u kinderen idealiter kunt begeleiden op de weg naar voeding . Daarnaast presenteren we enkele voorbeeldrecepten voor gezonde tussendoortjes.

1. voeding beïnvloedt de ontwikkeling en het latere eetgedrag

Een evenwichtige en gezonde voeding in de kindertijd is om vele redenen cruciaal voor het toekomstige eetgedrag van je kind:

• Vanaf het allereerste begin leggen kinderen de basis voor hun latere eetgedrag. Dit betekent dat als er op jonge leeftijd al gezond en bewust wordt gegeten, de bereidheid voor een gezonde voeding later veel groter is.
• Hetzelfde geldt voor de ontwikkeling van de smaakpapillen. Als kinderen te vaak snoep of zwaar gezouten fastfood krijgen, zullen ze al snel de zure smaak van fruit of de licht bittere nasmaak van bepaalde groenten weigeren. En juist die behoren tot de gezondste voedingsmiddelen.
• Kinderbeweging speelt een belangrijke rol in de lichamelijke ontwikkeling. Kinderen halen de energie die ze nodig hebben om voldoende en actief te bewegen uit een grote verscheidenheid aan voedingsstoffen, die allemaal via de voeding moeten worden opgenomen.
• Ook het vermijden van stress is belangrijk voor een optimale ontwikkeling van kinderen. Een tekort aan voedingsstoffen maakt kinderen gevoeliger voor stress. Dit kan bijvoorbeeld leiden tot hyperactiviteit, gefrustreerd eten of verlies van eetlust.

De juiste voeding in de kindertijd zorgt voor een gezonde lichamelijke en geestelijke groei, voorkomt tekorten en versterkt het afweersysteem van het lichaam. Vooral de eerste tien levensjaren zijn cruciaal voor de eetgewoonten op latere leeftijd.

Tip: Diverse informatiematerialen over gezonde voeding op de basisschool helpen leerkrachten en opvoeders om de aan hun zorg toevertrouwde kinderen te informeren en te motiveren.

2. voeding voor kinderen op de basisschool: wat telt

Laten we ons nu richten op de belangrijke vraag waarop moet worden gelet in de voeding van kinderen in de basisschoolleeftijd. Daartoe presenteren we de voedselgroepen in volgorde van belangrijkheid.

2.1 Voldoende vochtinname vormt de basis

Dit staat bovenaan het menu, want regelmatig drinken is het allerbelangrijkste voor de gezondheid en de prestaties van kinderen. Vooral water en ongezoete thee worden aanbevolen.

De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vocht voor kinderen tussen 7 en 10 jaar is ongeveer 1 liter. Denk eraan dat verhoogde fysieke inspanning, grote hitte, diarree, braken of koorts de behoefte aan vocht vergroten.

Niet om de dorst te lessen, maar voor de smaak en ook voor de toevoer van vitaminen en mineralen zijn vruchten- en groentesappen af en toe ook goed. Hierbij moet u letten op het suikergehalte en de sappen verdunnen met water.

Vers sap dat u zelf perst is het beste, omdat het alleen bevat wat u er zelf in doet. Maar zelfs natuurlijke sappen hebben meestal een hoog suikergehalte, daarom wordt voor kinderen op de basisschool maximaal één glas verdund sap per dag aanbevolen.

2.2 Groenten en fruit leveren belangrijke voedingsstoffen

Groenten en fruit leveren talrijke vitaminen, mineralen, vezels en andere belangrijke vitale stoffen. Dagelijks worden minstens drie porties groenten en twee porties fruit aanbevolen.

Eén portie is de hoeveelheid die in de handen van een kind past, die de vorm hebben van een kommetje. Voor een evenwichtige voeding moeten de soorten zo gevarieerd mogelijk zijn, zodat uw kind veel verschillende voedingsstoffen en voedingscombinaties binnenkrijgt.

Vooral bij groenten is de bereidingswijze vaak van belang. Zorg ervoor dat het voedsel visueel aantrekkelijk wordt gepresenteerd en lekker smaakt.

2.3 Koolhydraatrijk voedsel geeft veel energie

Koolhydraatrijk voedsel is een waardevolle bron van energie. Geef bij graanproducten de voorkeur aan volkorenproducten, want die bevatten veel meer waardevolle ingrediënten dan witmeelproducten en verzadigen u veel langer.

Hetzelfde geldt bijvoorbeeld voor havermout, aardappelen en andere groenten met een hoog koolhydraatgehalte.

Naast de ingrediënten is ook de bereiding belangrijk: als gezond voedsel wordt gefrituurd of gemengd met ongezond voedsel, kunnen gezonde ingrediënten snel veranderen in een ongezonde maaltijd.

2.4 Zuivelproducten bevorderen de groei

Melk of zuivelproducten zoals kaas worden beschouwd als belangrijke bronnen van calcium. Dit mineraal is belangrijk voor de gezonde groei van tanden en botten.

Voor een gezonde voeding op de basisschool worden drie porties per dag aanbevolen. Hier moet men niet overdrijven, want veel zuivelproducten hebben een hoog vetgehalte.

2.5 Dierlijke producten worden slechts met mate aanbevolen.

Vlees moet uw kind eiwitten en ijzer leveren, maar tegelijkertijd moet het niet elke dag op tafel staan. Het bevat veel ongezond vet en purine. Allesetende kinderen in de basisschoolleeftijd zouden ongeveer 2-4 maaltijden per week vlees moeten eten.

Vis levert jodium, veel eiwitten en waardevolle vetzuren en zou één keer per week op het menu moeten staan. Daarnaast worden twee eieren per week aanbevolen – deze kunnen ook worden verwerkt in bijvoorbeeld eenpansgerechten of pannenkoeken.

Let op: Een vegetarisch dieet voor kinderen in de basisschoolleeftijd is ook mogelijk. De Duitse voedingsvereniging raadt een puur veganistisch dieet voor kinderen af. In ieder geval moeten ouders meer aandacht besteden aan de inname van ijzer, zink, calcium en de vitaminen B2 en B12. Ook leerkrachten moeten worden geïnformeerd over het dieet van uw kind. Gedetailleerde artikelen over dit onderwerp vindt u hier.

2.6 Besteed aandacht aan vetzuren van hoge kwaliteit

Ook waardevolle vetzuren zijn belangrijk voor de ontwikkeling van het kind. Bovendien zorgen vetten ervoor dat het lichaam voldoende in vet oplosbare vitaminen binnenkrijgt.

Gezonde vetzuren zitten bijvoorbeeld in noten, koudgeperste koolzaad-, walnoot-, lijnzaad- of olijfolie en vette vis (bijvoorbeeld zalm en kabeljauw), die ook veel mineralen en eiwitten leveren. Producten op basis van palmvet of industrieel gehydrogeneerde transvetten moeten zoveel mogelijk worden vermeden. In het algemeen moet u voorzichtig zijn met vetten en niet overdrijven, want ze bevatten ook veel calorieën.

2.7 Snoep en snacks zijn toegestaan

Snoepen mag natuurlijk ook – maar graag met mate. De hoeveelheid die in een kinderhand past wordt aanbevolen als totale dagelijkse hoeveelheid. Of wat dacht u ervan om zelf lekkere tussendoortjes te maken voor gezonde voeding op de basisschool? U vindt enkele suggesties in hoofdstuk 4.

3 Zelfsturing is voor kinderen bijzonder belangrijk als het gaat om gezond eten.

Maar hoe leer je kinderen over gezonde voeding? Ouders hebben duidelijk een voorbeeldfunctie. Als u het voorbeeld geeft van een evenwichtige voeding en de kinderen betrekt bij de keuze en de bereiding van het voedsel, zet u al een grote stap in de goede richting.

Ook volwassenen kunnen samen met de kinderen werken aan een gezonde voeding. Dit geldt natuurlijk ook voor leerkrachten in het basisonderwijs, omdat kinderen een groot deel van hun tijd op school doorbrengen.

Daarom is gezond eten een onderdeel van het lesprogramma op de basisschool. In de wetenschapslessen begint dit al in klas 1 met behulp van werkbladen en wordt het uitdagender en creatiever voor leerlingen in klas 3 en 4.

Zorg daarbij voorzelfsturing van de kinderen – want druk bereikt meestal het tegenovergestelde. Hier volgen enkele suggesties:

• Laat de kinderen als inleiding op de les vertellen wat ze die dag voor ontbijt hebben gehad en praat over de afzonderlijke ingrediënten in de groep.
• Bied een voedselpiramide aan als puzzel en werk de afzonderlijke voedselgroepen spelenderwijs uit.
• Voer een projectweek uit waarin de kinderen in zelfstandige groepjes elke dag aan een andere voedselgroep werken.
• De kinderen bereiden eenvoudige recepten voor en kopen samen de ingrediënten op de weekmarkt.
• Doe smaakproeven, waarbij verschillende soorten fruit en groenten blind worden geproefd en geraden door de leerlingen.
• Noem verschillende dranken en laat de kinderen het suikergehalte ervan schatten in de vorm van een bepaald aantal suikerklontjes.

4. receptideeën voor gezonde snacks op de basisschool

Er zijn tal van mogelijkheden voor gezonde tussendoortjes op de basisschool. In de tabel hebben we drie voorbeelden voor u samengevat:

Recept suggestie	Foto	Tips
Doordrenkt water		Water verrijken met gezonde gehakte ingrediënten verbetert de smaak en stimuleert vaker drinken mogelijke ingrediënten zijn watermeloen, mango, aardbeien, appel of bosbessen Laat het een tijdje trekken in de koelkast voordat je het drinkt. Er zijn speciale drinkflessen om mee te nemen
Broodspies		de ongewone vorm motiveert om te eten (het is meestal de moeite waard om het breekbrood te variëren) Gebruik volkorenbrood en kwark met verse kruiden zoals bieslook of dille. Leg tomaten, komkommers of slablaadjes tussen de sneetjes brood.
Mueslirepen		Zelfgemaakte mueslirepen smaken bijzonder goed. U kunt zelf het suikergehalte regelen en toevoegingen vermijden. U kunt havermout, boekweit, noten, ongezwaveld gedroogd fruit en honing gebruiken. Recepten zijn te vinden op het web, in bakboeken of in de volgende video